Op vadrouille met Nick Trachet: met de bus naar Melsbroek

Vaak gaan uitstapjes in het weekend naar verre oorden of grote bestemmingen, maar Nick Trachet blijft dichter bij huis. In de onmiddellijke omgeving van Brussel zocht hij enkele pareltjes uit, waar nog niemand in een reisbureau aan gedacht heeft. Deze week trekt hij met de bus naar Melsbroek.

Iedereen kent Melsbroek als de basis van de C130-vliegtuigen van het leger. Maar er ligt ook een dorp achter. Een lieflijk dorp zelfs, met zandstenen huizen. Het ligt langs de Haachtsesteenweg aan de Noordkant van de luchthaven van Zaventem. Wij weten dat daar ‘onze jongens’ vertrekken en terugkeren van hun militaire expedities. Daar werd in 1993 zelfs een overleden koning opgewacht. Nu is het de achterpoort van Zaventem. Ooit, in de jaren 1950, was Melsbroek de hoofdpoort van België op de wereld.

Moderne installaties
Het waren de Duitsers die het vliegplein aanlegden, tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Brusselse luchthaven lag te dicht bij de stad, in Haren, waar nu de nieuwe Navo-gebouwen staan. Melsbroek lag hoger, en in een open landschap. Toen de Duitsers vertrokken in 1944, nam België de uitstekende luchthaven over. Voor de Expo van ‘58 werd dan aan de andere kant van het vliegplein een nieuwe terminal gebouwd: Zaventem. De naam Melsbroek werd weer militair, maar verloor veel aandacht.

We nemen Lijnbus 270 (of 271) vanuit het Noordstation. Die brengt ons via Schaarbeek, Evere en Haren op de kaarsrechte Haachtsesteenweg. We zien luchthavengebouwen en stappen af aan halte Geerensstraat. Zo’n honderd meter verderop ligt de ingang van de basis, maar veel valt daar niet te zien. De vroegere passagiersterminal en controletoren lagen enkele honderden meter verder naar het westen, maar ze werden afgebroken en in de plaats kwamen moderne installaties.

Fabelachtige plaatjes
Recht tegenover de bushalte vertrekken drie straten naar het noorden. Op de hoek heeft een (gepensioneerde?) garagist zijn toonzaal vol vintage auto’s gezet. We nemen de Vanderborghtstraat rechts en slaan verderop linksaf naar de Lambrechtsstraat. Zo komen we op een rotonde met sfeervolle gebouwen. In dit dorp zijn nog heel wat huizen in Diegemse steen gemetst. Deze zandsteen van het Brusseliaan (Eoceen) is een van de meest noordelijk voorkomende natuurstenen in de Lage Landen. Ooit werden ze geëxporteerd tot in Nederland. De steen werd gedolven in groeven in Steenokkerzeel, in Diegem en dichter bij ons bijvoorbeeld in Dielegem (Jette). Ook de vijver van het Ossegempark onder het Atomium is een oude zandsteengroeve.

Er valt een chique parking op met achteraan een kasteeltje en bijhorend stalgebouw. Nu is het een ‘wellness’ die Boetfort heet en waar de rijkere expats zich komen ontdoen van roos, schimmels en eelt. In hoeverre zoiets boeten is, moet u zelf uitmaken. Maar we houden het bij de straat die rechtdoor loopt, de Gillijnstraat. Aan de rechterkant hangt een gedenkplaat voor een stemmig huis. Hier werd tekenaar-historicus Jean-Léon Huens geboren, zo staat er. Mensen die ouder zijn dan ik kennen zeker nog zijn fabelachtige plaatjes van de plakserie ‘s Lands Roem van uitgeverij Historia, waarop hij met betoverend duister palet een wreedaardige vaderlandse geschiedenis neerzette. Als kind genoot ik ervan.

Duits luchtafweergeschut
Waar de asfaltweg linksaf draait, nemen we rechts de ‘Vogelzang’, een veldweg die langs de zoom van het Floordambos loopt. Dit broekbos wordt als waardevolle natuur beschouwd. We tellen hier onder andere heel wat olmen (iepen), wat toch vrij zeldzaam is. Rechts zien we velden en achter de bomen de luchtreuzen van Zaventem die opstijgen en landen. Vreemd dat ze hier minder lawaai maken dan boven mijn huis. Maar niemand had ooit vermoed dat het naast een wereldluchthaven zo rustig wandelen kon zijn. In het kreupelhout lacht een groene specht.

Op het einde van de weg ligt een vijver, nu vol waterhoentjes en meerkoeten. Wij draaien linksom. Aan een grote kapel kan de wandelaar links verder door het bos, maar wij gaan verder naar rechts, door de velden. Als het gewas nog niet te hoog staat kunt u in de velden een platform zien waar ooit Duits luchtafweergeschut stond.

Het Hof van As is een groot zandstenen gebouw waar gegeten kan worden. Linksaf langs de Perksesteenweg dan maar. We lopen nu langs de achterkant van de kazerne van Melsbroek. De witte gebouwen doen eerder aan een vakantiepark denken. De stijl is dan ook landelijk Duits en dat is niet toevallig. Het riante gebouw dicht bij de straat was de Duitse officiersmess. Tussen de huizen en bomen zien we oude vliegtuigen staan, zoals een DC3 Dakota en een C119 Flying Boxcar.

Voorbij het tweede huis aan de rechterkant van de steenweg vertrekt een ‘servitute’, een voetweg door de akkers. Die brengt ons terug naar het dorp. Weer aan de zijgevel van Boetfort gaan we opnieuw rechts maar we laten de Vogelzang nu voor wat hij is. De grindweg rechtdoor gaat over in een andere voetweg (nr 31) die ons achter de huizen door het dorp neemt. Via een bres in de muur komen we over het gemeentelijk speelplein bij de wit zandstenen kerk van Melsbroek. Hier lonkt ook een terrasje.
Verderop in de Steenwagenstraat staat nog een oud witstenen kasteel, nu het clubhuis van de Brabantse golf. Wandelaars zijn er welkom voor een hapje of een drankje.

Voor de golfclub vertrekt een dreef (Stationslaan) terug naar de Haachtsesteenweg. Aan een rondpunt halverwege is er nog een vintage werkmanscafé dat tegen de avond de deuren opent. Dat glas hebben we nu wel verdiend. Via de Sellaersstraat en even verder rechts de Van Asschestraat gaat het weer naar onze bushalte. Zo zie je: plekken waar ‘niets’ te zien is kunnen ook aangenaam zijn.