Gezocht: extra leerkrachten voor Oekraïense vluchtelingen

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) broedt op een plan om Oekraïense jonge vluchtelingen school te laten lopen in het Nederlandstalig (gemeenschaps-)onderwijs. De grote uitdaging daarvan klinkt bekend in de oren: extra leerkrachten vinden. “We gaan er alles aan doen om zoveel mogelijk kinderen op te vangen,” zegt Helena Van Driessche, directrice van het Meertalig Atheneum in Sint-Pieters-Woluwe.

Het Sint-Guido Instituut (SGI) in Anderlecht is gepokt en gemazeld in de opvang van anderstalige nieuwkomers. In 2015 komen er in de school verschillende Syrische kinderen terecht in een zogenaamde OKAN-klas (onthaalonderwijs voor anderstalige kinderen, red.). Twintig jaar eerder maakte het SGI zelfs al plaats voor Colombiaanse jongeren die gevlucht waren na terreur in hun land door de FARC-rebellen.

“Ieder schooljaar starten we hier met een vijftigtal OKAN-kinderen. Dat aantal loopt naarmate de maanden verstrijken wel flink op. Vorig jaar in juni zijn we gestrand op een 100-tal kinderen,” zegt Thomas Donceel, hoofd van de vestiging van het Sint-Guido Instituut in de Dokter Jacobsstraat in Anderlecht.

Toestroom aan leerplichtige leerlingen

Met de oorlog in Oekraïne is er een nieuwe vluchtelingenstroom op gang gekomen richting Europa, en dus ook naar zijn hoofdstad Brussel. Dat betekent op termijn dus ook een toevloed aan leerplichtige kinderen. Want 60 dagen na hun registratie worden zij verwacht school te lopen.

"Het is voorlopig niet duidelijk hoeveel schoolgaande kinderen zich al hebben laten registreren in het voormalig Jules Bordet-ziekenhuis aan de Hallepoort. We volgen de situatie nauwgezet op en volgende week dinsdag volgt er een LOP-overleg (Lokaal Overlegplatform, red.) waarin de verschillende onderwijskoepels vertegenwoordigd zijn," zegt Karin Struys, communicatieverantwoordelijke van het Gemeenschapsonderwijs (GO!).

Containerklassen

Maar is er in Brussel wel voldoende plaats om elk gevlucht kind aan een schoolbank te krijgen? Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) werkt volop aan een plan om dat mogelijk te maken.

Hij wil het gebrek aan infrastructuur oplossen met containerklassen en ziet heil in een samenwerking met de Oekraïense ambassade om contacten te leggen met Oekraïners die al langer in ons land verblijven. Zij kunnen dan ingeschakeld worden als tussenpersoon in het onderwijs.

“Dat zal broodnodig zijn,” vinden ze bij het Meertalig Atheneum in Sint-Pieters-Woluwe. “Want er zijn nog tal van openstaande vacatures,” vertelt directrice Helena Van Driessche. In deze school is plaats voor zo’n 40 OKAN-studenten. Daarvan zijn momenteel 32 plaatsen ingevuld, maar dat betekent niet dat de school kinderen zal weigeren.

“We gaan er alles aan doen om zoveel mogelijk kinderen op te vangen. Er is hier in ieder geval ruimte genoeg voor containers. En als die vol zijn, kunnen we nog altijd plaatsen vrijmaken in andere klassen,” klinkt de directrice vastberaden. In het SGI in Anderlecht hebben ze alvast ervaring met Oekraïense studenten. Sinds begin september staan er daar al vijf op de leerlingenlijst.

“Zij waren hier al voor de oorlog uitbrak. In het begin verloopt zoiets moeilijk, want wij spreken hier alleen Nederlands in de klassen. Het gebeurt dan soms dat je dingen met handen en voeten moet uitleggen. Op termijn loont die aanpak wel, want vandaag spreken ze allemaal een aardig mondje Nederlands,” legt Donceel uit.

Ook andere scholen springen in de bres

Brussel telt met het SGI, het Meertalig Atheneum in Woluwe en het Instituut Anneessens-Funck in het centrum van de stad amper drie Nederlandstalige OKAN-scholen voor het secundair onderwijs. Het Sint-Pieterscollege in Laken en de Steinerschool in Anderlecht vervullen die plicht voor het lager onderwijs.

Maar er zijn ook scholen zonder OKAN-klassen die Oekraïense kinderen willen opvangen. Basisschool De Goudenregen in Ganshoren is er daar een van. "We willen graag ons steentje bijdragen en hebben meteen laten weten dat er bij ons nog plek vrij is om Oekraïense kinderen les te laten volgen," zegt directeur Sébastien Froeliger.

En die oproep is niet in dovemansoren gevallen, want Elina en Solomia mochten vandaag kennismaken met hun nieuwe klasgenootjes. "Voor de communicatie tussen de school en de ouders kunnen we rekenen op de moeder van het gastgezin die Oekraïens spreekt. In de klas gebruiken we soms pictogrammen of proberen we met gebaren dingen duidelijk te maken. De kinderen hebben alvast een warm welkom gekregen. Op die leeftijd bestaat er gelukkig nog geen oorlog," sluit Froeliger positief af.