Wat Brussel van Washington kan leren, de diplomatenstad bij uitstek

Meer en concrete uitwisseling tussen twee diplomatieke hoofdsteden. Staatssecretaris voor Internationale Betrekkingen Pascal Smet (one.brussels-Vooruit) wil de banden met de Amerikaanse hoofdstad Washington D.C. versterken. Dat is al jaren een zusterstad van Brussel. Met een bezoek ter plaatse probeerde hij de Amerikaanse interesse voor Brussel op te wekken.

Smet reisde ruim een week geleden af naar Washington en sprak er met het plaatselijke stadsbestuur. D.C. is behalve de politieke hoofdstad ook een autonoom district van de VS, wat de stad een apart statuut geeft. Volgens Brussel, ook een apart gewest binnen een federaal België, is dat maar één van de gelijkenissen.

“We hebben heel wat gemeenschappelijk. We zijn beide een internationale stad met veel diplomaten, journalisten, lobbyisten. We hebben dezelfde vragen rond planning: een stad voor auto’s die een transitie wil maken naar een stad voor mensen. En er is het probleem van betaalbare woningen, wat ook in Brussel een hele uitdaging is,” zegt Brussels staatssecretaris Pascal Smet.

Onder meer rond duurzaam bouwen, autovrije straten en diversiteitsbeleid hoopt Brussel Washington te kunnen inspireren. “We zijn veel te bescheiden in Brussel,” vindt Smet. Een Belgische diplomaat ter plaatse nuanceert aan BRUZZ dat “Brussel zijn plaats moet kennen” tegenover een wereldstad als Washington, “maar het is zeker goed om te tonen waar je goed in bent. Dat is een soort publieke diplomatie.” Met andere woorden, Brussel-branding.

Duurzaam bouwen

Er is inderdaad interesse voor de Brusselse aanpak, bijvoorbeeld op vlak van duurzame architectuur. In 2018 kwam het stadsbestuur van Washington al eens kijken in Brussel. Onder meer de Tivoliwijk sprak tot de verbeelding. “Die toont dat je duurzaam bouwen kan combineren met betaalbaar wonen,” zegt directeur Tommy Wells van het plaatselijke departement voor energie en milieu.

In datzelfde jaar paste D.C. de eigen bouwcode aan, waardoor energiezuinigheid er een plaats kreeg. “We waren de eerste staat in het land met zulke standaarden,” zegt Wells. “New York City is intussen gevolgd.” Ook daar wordt naar Brussel gekeken, bleek vorige week.

In Washington bezocht Pascal Smet twee gebouwen die een voorbeeld willen stellen op vlak van duurzaamheid. Het hoofdkantoor van de wetenschapsvereniging AGU, onder meer, waar volop is ingezet op hergebruik van materialen en energie-efficiëntie. Het gebouw staat er al sinds 1993, maar is in 2017 volledig gerenoveerd. Nu is het bijna een showroom, met informatiepanelen voor bezoekers, een zichtbare warmtepomp achter glas en rondleidingen voor wie wil. “We hebben in D.C. voorbeeldgebouwen nodig om mensen te tonen dat dit kan,” zegt logistiek beheerder Matthey Boyd van AGU.

De stad droomt ervan om ook een voorbeeld te stellen voor de rest van het land, zegt Tommy Wells. Aan de overkant van de Potomac-rivier, het stadsdeel waar D.C. momenteel fors groeit, bezocht Smet een kantoortoren met drie nieuwe verdiepingen in houtbouw. Het is daarmee de hoogste houten hoogbouw in de hele VS, zegt de architect ter plaatse, want bouwen met dit soort bewerkt hout is nog niet zo courant in hun land. Pascal Smet liet het niet na om Gare Maritime in Brussel te vermelden als grootste houtconstructie van Europa.

Waterbeheer

Op zijn beurt kan Washington Brussel inspireren met klimaatmaatregelen. De stad loopt door de klimaatverandering meer en meer risico op overstromingen. Met stormbekkens rond de stad, regentuinen die een halve meter dieper dan de straat liggen en een reusachtige uitbreiding van de riolering wil de stad zich aanpassen. Die aanpassingen zijn al volop bezig. Tegen 2030 moet er een rioolpijp zo groot als de Brusselse metrotunnel onder de rivier lopen, om overstorten bij hevige regen te vermijden.

“We vragen een extra bijdrage van alle inwoners via de waterfactuur om de riolering te bekostigen. Daartegenover staat dat alle inwoners een propere rivier krijgen en ze er gratis boottochten mogen maken,” zegt Tommy Wells. Dat gebeurt onder andere via schooluitstappen.

Smet sprak verder met zijn Amerikaanse collega’s dus over extra fietspaden, een stad op mensenmaat en respect voor diversiteit in de stad. Washington telt bijvoorbeeld een grote LGBTQI-gemeenschap en hangt tijdens de pride-maand juni vol regenboogvlaggen.

Samenwerkingsakkoord

Hoe concreet de samenwerking op al die vlakken wordt, is onduidelijk. Op een hernieuwd akkoord met Washington D.C. is het minstens wachten tot volgend jaar. In D.C. zijn er binnenkort lokale verkiezingen. Het is de nieuwe burgemeester die de precieze accenten van de bilaterale akkoorden zal bepalen en goedkeuren. “Meestal worden onze zusterstad-akkoorden wel gewoon verlengd,” zegt vice-staatssecretaris Alma Candelaria van D.C., afgevaardigd door de burgemeester.

Pascal Smet nodigt het nieuwe stadsbestuur graag uit in Brussel. Smet heeft trouwens ook de burgemeester van New York, Eric Adams, uitgenodigd voor een bezoek aan Brussel. Nu nog wachten op zijn r.s.v.p.