Essegem blijft probleemwijk: 'Maar laat ons focussen op het positieve'

De Essegem-wijk, waar Brussels parlementslid Mathias Vanden Borre (N-VA) dinsdag werd achtervolgd en aangevallen, kent al langer problemen. “Het gevoel van straffeloosheid onder die jongeren moet verdwijnen,” stelt Vanden Borre. “Maar kunnen we ook eens focussen op de positieve projecten in de wijk?”, vraagt Ilse Verbeke van het gemeenschapscentrum Essegem.

Ingeklemd tussen de treinsporen en de Steylsstraat in de Essegem-wijk in Jette staat een viertal grote sociale woonblokken. Ze torenen hoog uit boven de meer residentiële wijk die eraan grenst. Op de grond oogt het wat kaal: parkings, wat grasveldjes en een paar voetbaldoeltjes grenzen aan de doodlopende straatjes rondom de gebouwen. Als je hier niet woont, heb je hier niets te zoeken.

Dat laatste is precies het gevoel wat Brussels parlementslid Mathias Vanden Borre (N-VA) dinsdag kreeg, toen hij een wandelingetje in de buurt maakte. Hij werd er achtervolgd en lastiggevallen door een groep jongeren. De trap en boks die hij van hen kreeg, leidden tot drie dagen arbeidsongeschiktheid. De video die hij maakte van het incident, plaatste hij later online.

Het was niet het eerste incident in de wijk. Tot tweemaal toe werden er een halfjaar geleden politiepatrouilles belaagd. Sindsdien geldt er een verscherpt politietoezicht dat ook nu nog van kracht is. “Het is een wijk die extra blijvende aandacht verdient,” stelt politiewoordvoerster Caroline Vervaet. “We zijn daar aanwezig in het kader van controles en andere acties. Dat zal nog wel even zo blijven.”

Positieve projecten

Een half jaar geleden schetste BRUZZ al eens de problemen in de wijk. De aanwezigheid van drugsbendes werd toen erkend door Jets burgemeester Hervé Doyen (CDH). Hij wees onder meer naar de invloed van sociale media en stelde dat het niet om een lokaal, maar maatschappelijk probleem ging. Het verbeteren van de situatie in de wijk, is een werk van lange adem, stelde ook Ilse Verbeke van het gemeenschapscentrum Essegem toen al. Ze herhaalt dat vandaag, net als de politie.

“We moeten bekijken hoe we het stedelijk weefsel aan kunnen passen,” zegt Verbeke. “Wijken zoals deze, zo geïsoleerd met blokken die losstaan van het weefsel van de rest van de gemeente Jette, moeten we veranderen. Het isolement van die wijk verwijdert de bewoners alleen maar verder van ons. Hoe komt het dat jonge gastjes denken: ‘Dit is hier mijn plek en niemand moet hier komen.’? Omdat niemand zich jarenlang het lot van deze wijken heeft aangetrokken. Er kwam ook effectief niemand.”

Verbeke wil de positieve projecten waarmee die verandering in gang moet worden gezet graag onder de aandacht brengen. “In het kader van het wijkcontract zijn we met 8 partners bezig om heel wat initiatieven op te zetten. Juist op het plein waar Vanden Borre werd aangevallen, plannen we deze zomer allerlei activiteiten. We hebben iemand die actief met de jongeren bezig is en contact met hen zoekt. En er komen twee nieuwe buurthuizen.”

Video helpt niet

De problemen in de wijk zijn volgens Verbeke complex: “Armoede, laaggeschooldheid, achterstelling, uitzichtloosheid. Dat zijn problemen die je niet aanpakt door een video online te plaatsen,” verwijst ze naar het filmpje van Vanden Borre. De politicus vindt het echter wel belangrijk om zijn ervaring te delen. “Enerzijds om de daders te kunnen identificeren en pakken. Anderzijds als politiek signaal: je kunt in Brussel op klaarlichte dag worden lastiggevallen zonder echte aanleiding. Het is ook mijn rol om als een soort spreekbuis te fungeren voor alle andere mensen die zoiets al meemaakten. Uit reacties op mijn video blijkt wel dat dat er nogal wat zijn.”

Verbeke gelooft niet dat de actie van Vanden Borre de problemen in de wijk nog urgenter kan maken. “Dit zal de problemen, die toch al langer gekend zijn, niet sneller helpen oplossen. Het is beter om samen te werken. We moeten onze werking in de wijk versterken en de zaken die vastlopen deblokkeren. Door op deze manier nog eens de aandacht te vestigen op de wijk, wordt er al eens gemakkelijk voorbij gegaan aan wat er al wel gebeurt in positieve zin.”

Vanden Borre zegt op zijn beurt dat hij zeker gelooft in de positieve projecten, maar dat er ook komaf gemaakt moet worden met het gevoel van straffeloosheid bij bepaalde jongeren. “De daders moeten direct gestraft worden. Het belang van een goede werking van justitie en snelrecht is groot. Er is geen plaats voor stadsbendes die een territorium willen claimen.”

Volgens Vanden Borre herkende de politie direct een van de jongeren op de beelden die hij maakte. De politiezone Brussel-West kan inhoudelijk niets zeggen over het onderzoek, dat nog lopende is en verwijst door naar het parket. Het parket zegt nog te wachten op het pv.