Grote meerderheid GATE-bezoekers zou zonder gebruikersruimte op straat drugs nemen

Meer dan 85 procent van de bezoekers van de risicobeperkende gebruiksruimte GATE zou zonder die ruimte op straat drugs nemen. Dat blijkt uit een antwoord van minister van Gezondheid Alain Maron (Ecolo) op een vraag van parlementslid Els Rochette (one.brussels/Vooruit). Intussen heeft de Brusselse regering ook zijn toestemming gegeven voor ‘SubLINK’, een project dat specifiek op daklozen en drugsverslaafden in de metro zal focussen.

Het crackgebruik in Brussel is sterk toegenomen. Ook in de openbare ruimte wordt vaker crack gebruikt. In de MIVB-stations waren vorig jaar meer dan 1.200 meldingen van openlijk drugsgebruik, 70 procent meer dan het jaar voordien.

Om het probleem aan te pakken werd onder andere GATE geopend. De ruimte om druggebruikers te begeleiden was in juli 2021 aangekondigd en had in december van datzelfde jaar moeten openen in de Woeringenstraat in Brussel, maar werd steeds uitgesteld. Uiteindelijk kon het in mei de deuren openen.

Volgens minister Maron is de gebruikersruimte een van de oplossingen van het toenemend druggebruik in Brussel. Meer dan 85 procent van de bezoekers zegt dat ze op straat of in de openbare ruimte zouden hebben gebruikt als ze dat niet in de gebruiksruimte hadden kunnen doen.

Ook Brussels parlementslid Els Rochette is voorstander van een gebruikersruimte, maar voor haar is het onvoldoende. "Gebruikersruimtes hebben, naast een beperking van overlast en gezondheidrisico’s, ook positieve gevolgen voor het verminderen van de verslavingsproblematiek zelf. De komst van GATE is dus een goede zaak. Maar dit soort initiatieven blijft vandaag helaas te klein in verhouding met het probleem”.

Dagelijks komen er 90 tot 100 druggebruikers naar GATE. Maron benadrukt dat de gebruikersruimte in staat is om dagelijks 150 bezoekers te ontvangen. "We hebben dus nog speelruimte. Het is in dit stadium dan ook niet nodig om een versterking van de voorziening te overwegen."

Al kan dat volgens Rochette snel keren. "Vaak is er bij het bekend worden van een nieuwe vzw sprake van een sneeuwbaleffect: in het begin gaat het wat traag, maar nu zou het weleens zeer snel kunnen gaan. Dat moeten we in het oog houden. Het zou mij niet verbazen als de daglimiet van 150 bezoekers helaas snel bereikt wordt."

Geïntegreerde aanpak

Rochette wijst erop dat veel druggebruikers dakloos zijn. "De éérste preventiemaatregel om druggebruik tegen te gaan, is kwaliteitsvolle opvang en huisvesting voor de dak- en thuislozen." Volgens haar is het daarom belangrijk om een geïntegreerde aanpak te hebben die de problematiek van drugsverslaving met thuisloosheid koppelt. Huisvestingsinitiatieven zoals Housing First kunnen daarbij helpen.

De helft van de door Housing First begeleide personen strijdt tegen verslavingen. Minister Maron verzekert dan ook dat er een versterkte samenwerking zal komen tussen huisvestingsinitiatieven en organisaties die toegespitst zijn op drugspreventie. Vzw Dune, gespecialiseerd in hulp aan dakloze druggebruikers, wordt binnenkort erkend als Housing First operator, samen met Doucheflux.

De regering heeft ook toegestemd voor een nieuw project ‘SubLINK’ dat specifiek op daklozen en drugsverslaafden in de metro zal focussen. Hierbij zouden organisaties als Diogènes, MIVB en Transit vzw betrokken worden. Daarvoor wordt 800.000 euro vrijgemaakt. "De grote vraag is natuurlijk wanneer we het ook op straat en in de metro's zullen merken. Het zal vermoedelijk nog even duren voordat zulke acties een effect hebben. Temeer omdat er veel mensen zonder papieren bij zijn, die moeilijker doorverwezen kunnen worden naar Housing First", aldus nog Rochette.