JOUW VRAAG. Is bloempanch een echt Brussels recept?

Volgens een heleboel bronnen bestond de bloedworst nog voordat kinneke Jezus het licht zag, doch waarschijnlijk niet op de manier waarop je hem nu in de supermarkt ziet liggen. Door een tekort aan bewijs is dit niet te bevestigen, maar een eeuwenoud recept is het zeker, en tevens ook één van de oudste worstrecepten. Bij het slachten wou de middeleeuwer toentertijd zoveel mogelijk van het vee bewaren. Zo ook het bloed. Dat werd samen met wat andere ‘restjes’ in een darm gestoken en later gedroogd. Het genie dat aan de basis van dit recept staat, is onbekend, maar een Brussels recept is het zeker niet.

“Er zijn wel veel varianten van de bloedworst,” vertelt voedselexpert Nick Trachet. “In Ierland eten ze bloedpens vooral bij het ontbijt. In Frankrijk is er met Kerstmis heerlijke, romige boudin te krijgen, en ook de Portugezen hebben uitdagend lekkere zwarte pensen in de winkel hangen. De creolen uit de Caraïben hebben vurige, hete boudins en de Chinezen, ja natuurlijk, die maken de gekste dingen met kippenbloed. De Brusselse variant tot slot is dikker dan de norm, met een doorsnede van zo’n 15 cm.”

En waarom noemen we een bloedworst dan een bloempanch? “Dat is eerder een mop, of zelfs een belediging,” klinkt het bij Trachet. “Het is Brusselse zwans, sarcasme van een beetgenomen consument. Bloedpens heet in het Brussels bloo(d)panch. Vraag dus niet zomaar hardop om een bloempanch bij de slager. Het is als zeggen: stukske charcutier, uw bloedpens is rommel, want er zit vooral bloem in, terwijl er vooral bloed in zou moeten zitten.”

Het wordt trouwens steeds moeilijker om een echte bloempanch te vinden. “Veel goede slagers zul je niet meer vinden in Brussel. Zelfs Declerck-Cloetens, de slager op de hoek van het Dapperheidsplein in Anderlecht, die in 2008 de bloempanch tot streekproduct uitriep, bestaat niet meer.” Ook de Orde van de Bloempanch, die jarenlang een steentje bijdroeg aan Brusselse folklore met hun Miss Bloempanchverkiezingen en optochten door de Marollen, doofde uit in 2014. “Niet genoeg jongeren die de fakkel wilden overnemen,” luidde het toen.

Gelukkig zijn er nog zoveel andere dingen die je kunt doen met een bloempanch. Je kunt er bijvoorbeeld mee gooien, iets wat de Engelsen niet schuwden. En dan maakt de smaak niet zoveel meer uit. Volgens een mythe uit Lancashire dateert het bloedworstgooien uit de Rozenoorlogen in de vijftiende eeuw, toen Lancaster en York vochten om het koningschap van Engeland. Als de huizen geen munitie meer hadden, begonnen ze bloedworsten naar elkaar te zwieren. In Ramsbottom houdt een stelletje fanaten elk jaar nog een kampioenschap bloedworstgooien.

Maar ook de Brusselaar gooide weleens een bloedsaucijs, als we de verhalen mogen geloven. Bovenaan de Abrikozenboomstraat, in de Marollen, leefde er ooit een slagerskoppel. Als het echtpaar ruzie kreeg, slingerde de vrouw een hoop bloedsaucijzen naar het hoofd van de arme man die zich net op tijd bukte, waardoor het bloedworsten in de straat regende. Vandaar nog steeds de officieuze benaming voor de Abrikozenboomstraat: de Bloem­panchgang.

VOLGENDE WEEK: Waarom is er geen vijver bij de Etterbeekse bushalte Vijvers?

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie. De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag in Big City.