Le trajet de Trachet (5): Waterrijk Terhulpen

Eenentwintig minuten heb je nodig om vanuit het metro/treinstation Schuman Terhulpen te bereiken. Je neemt daarvoor een trein richting Louvain-la-Neuve en stapt af op een troosteloos voorbeeld van het moderne NMBS-perron.

Wat verder staat het oude stationnetje er verwaarloosd uit te zien. Ook al is het gebouwtje in gebruik door een luxueuze traiteur, aan de kant van de sporen is het dichtgemetseld en vol graffi ti. Door de voetgangerstunnel kom ik op een breed stationsplein en van hier vertrekt de rue F. Dubois naar beneden. In het dal stoot ik op een oud industrieel gebouw.

Terhulpen was eeuwenlang een centrum van het papierscheppen, dankzij de nabijheid van hout uit het Zoniënwoud en het zuivere water in de beken. Zulke waterlopen dreven ook de molens aan die de papierpulp stampten. Die industrie verdween in 1970. Aan de overkant van de weg kan je niet wegkijken van de majestueuze molenvijver, le Grand Etang, tussen een spectaculair boslandschap.

Het dorpscentrum van Terhulpen ligt boven op een heuvelrug tussen het beekje La Masérine en de Zilverbeek (L’Argentine). Die laatste voedt tal van grote vijvers in het gebied, verderop ook het meer van Genval. Het ontspringt bij het Domein Argenteuil in Waterloo en mondt uit in de Laan (Lasne). Het riviertje heette vroeger Helpe of Hulpe, vanwaar de naam van het dorp.

Lees verder onder de foto

We bereiken de dorpskerk in haar parkje via de rue des Combattants. Er is hier in de laatste oorlog blijkbaar wat gevochten. Maar het kerkje staat er en is nog dagelijks open ook. De robuuste toren dateert uit het begin van de dertiende eeuw. Binnen is het schip sober gotisch, nauwelijks jonger dan de toren, maar de zijbeuken dateren van het begin van de twintigste eeuw met opvallende glasramen uit verschillende tijdperken. Let vooral op het grootste, dat van Sint Gregorius, boven het doksaal (de ingang). Weer buiten neem ik weer de hoofdstraat, de rue des Combattants. Het dorp heeft mooie en exclusievere winkeltjes. We zijn hier immers in het duurdere deel van Waals-Brabant, Lasne en Rixensart zijn vlakbij. Toots Thielemans was hier ereburger. Hij ligt begraven op het kerkhof, te bereiken langs de rue des Déportés bij de kerk.

Snelheidsduivel
Aan de lichten op het einde van het dorp moet ik nu rechts de drukke chaussée de Bruxelles af. Dat is niet zo grappig, want het is een baan met vooral tankstations en druk gerij. Het is veiliger aan de linkerkant van de weg. Helemaal beneden staan we weer in de vallei van de Argentine/ Hulpe. Wat een uitzicht! Een breed meer neemt hier de vallei in. Als we over de watervlakte kijken, zien we rechts het kasteel van Terhulpen opduiken in zijn grandioze park.

Links is minder bekend, maar daarom niet minder interessant. Dit is het domein van Nysdam. Het was eigendom van Belgiës eerste piloot, Baron Pierre de Caters (Berchem/ Antwerpen 1875-Parijs 1944). De man was een snelheidsduivel, ook met auto’s en motorboten. Hij bouwde vliegtuigen en was de eerste vlieginstructeur in zijn eigen school. Beeld je in dat hij op dit meer rondscheerde met zijn boot?

Het domein Nysdam is nu eigendom van vastgoedontwikkelaar Atenor, die her en der (ook aan de overkant van de steenweg) discrete, maar luxueuze bedrijfsgebouwen heeft ingeplant. Ik herken Swift, die van de bankcodes, maar verder zijn het vooral zeer anonieme nesten van geld. De rest van het domein wordt beheerd als natuurreservaat. Dat is zelden te bezoeken, maar wel het grootste reservaat van Waals-Brabant, met een fenomenale biodiversiteit, zo schrijft men: zwarte specht, roerdomp, waterral… Natagora, het Franstalige Natuurpunt, heeft meer informatie.

lees verder onder de foto

Verder langs de steenweg kom ik bij een ingang van het park, ooit zomerresidentie van de Waalse scheikundige industrieel Ernest Solvay (Rebecq 1838-Elsene 1922), het beroemde kasteel staat er in het midden. Kleinzoon Ernest-John schonk het aan de Belgische staat (nu het Waalse Gewest). Het park is vrij te bezoeken, maar op sommige weekends kan het er behoorlijk druk zijn. Hier kunt u een hele dag verliezen in de zuidpunt van het Zoniënwoud en tussen de grote collectie exotische bomen. De kasteelboerderij is vandaag een museum, gewijd aan het werk van Jean-Michel Folon, (Ukkel 1934-Monaco 2005), een van onze grootste kunstenaars uit de twintigste eeuw.

Op de rotonde - met beeldhouwwerk van Folon - neem ik rechtsaf de avenue Ernest Solvay. De weg neemt mij langs blinde poorten en dikke hagen van nog dikkere villa’s naar het sportcentrum van de gemeente (Avenue Général de Gaulle).

Even verder neem ik weer een brug over de Argentine. Er is net voor de brug een natuurwandeling langs het riviertje, de promenade du pont cassé, die even verder links weer op het dorp aansluit. Stroomafwaarts stort de Argentine zich in de Grand Etang. Via de rue des Déportés kom ik weer bij de kerk.

En dan ja, terug naar het station. Daar een treinperron zoeken is geen sinecure. Er is geen informatie of uurrooster te bespeuren. Ik gok op spoor 2 en dat blijkt vrij goed. Gelukkig zegt een lieve stem af en toe wanneer er een trein nadert. Het is soms lang wachten.

> Nick Trachet trekt zes weken lang met het openbaar vervoer naar verborgen plekjes.