Meerderheidspartijen stellen nieuwe huurcommissie voor: 'Woekerprijzen tegengaan'

Drie Brusselse belangenorganisaties zijn relatief tevreden met het nieuwe noodplan voor de huisvesting, al hadden ze liever meer prijsgaranties gezien op de woonmarkt. Dat zeiden ze tijdens een hoorzitting in de commissie huisvesting deze donderdag. Net vandaag komt de Brusselse meerderheid met een nieuw voorstel: een neutrale huurcommissie, die buitensporige huurprijzen moet tegengaan. Dat zou een primeur zijn in ons land.

Het voorstel tot ordonnantie was al in voorbereiding, maar werd pas na afloop van de commissie huisvesting aangekondigd. Tijdens die commissie kwamen de Brusselse Bond voor het Recht op Wonen (BBRoW), de Brusselse Federatie van Unie voor de Huisvesting (BFUH) en de Huurdersbond donderdag hun standpunt over het nieuwe noodplan voor de huisvesting toelichten. Dat noodplan is in januari voorgesteld door bevoegd staatssecretaris Nawal Ben Hamou (PS). Vandaag komen de meerderheidspartijen in het parlement nog met een bijkomend voorstel: een verbod voor eigenaars om een buitensporige huurprijs te vragen.

In de commissie huisvesting had José Garcia van de Huurdersbond nog een vurig betoog gehouden voor een meer toegankelijke privéhuurmarkt. "Dat er zoveel vraag is naar sociale woningen, komt niet omdat mensen daar graag willen wonen, maar omdat de prijzen er zo goed geregeld zijn”, zei Garcia. “In het huisvestingsplan staat duidelijk vermeld dat er meer huizen zijn in Brussel dan gezinnen. Er is dus geen woontekort. Er is een contradictie tussen de hoogte van de huurprijzen en wat mensen kunnen betalen.”

In het noodplan staan wel enkele initiatieven om de huurprijzen te beperken, zoals een voorstel om huurbazen te laten ‘conventioneren’ in ruil voor gewestelijke premies. Voor Garcia moet het verder gaan. “Begin met een prijsgarantie en laat de verhuurder enkel de huur verhogen als hij zélf, dus zonder steun van het Gewest, een investering in de woonst maakt”, stelt hij voor. Zo zouden huurprijzen enkel mogen stijgen met de jaarlijkse index of als de woning kwalitatiever wordt.

Het nieuwe voorstel van de Brusselse meerderheid sluit daar goed bij aan. De PS, Groen, Ecolo, Open VLD, Défi en One.Brussels willen een Paritaire Huurcommissie (PHC) oprichten om buitensporige huurprijzen tegen te gaan. Die commissie moet uit vertegenwoordigers van huurders en verhuurders bestaan en zou een primeur zijn voor België. De bedoeling is om huurbazen te verbieden om hun prijzen met meer dan 20 procent van de referentiehuurprijs te laten overstijgen.

Neutrale partij

"De huurprijzen in Brussel stijgen te snel en er worden te vaak buitensporige prijzen gevraagd, vooral in het onderste segment van de huurmarkt. Met de huurcommissie voeren we een krachtig instrument in om rechtvaardige huurprijzen te garanderen voor beide partijen", stelt Arnaud Verstraete (Groen), die vorig jaar al een gelijkaardig voorstel indiende. Volgens hem wordt voor zo'n tien procent van de huurwoningen een woekerprijs gevraagd. "Met de huurcommissie, een neutrale partij, zorgen we voor redelijkheid en garanderen we een eerlijke prijs voor je thuis."

De meerderheid wil nog voor de bespreking van het voorstel advies vragen aan de Raad van State en de Adviesraad voor huisvesting met het oog op het waarborgen van de rechtszekerheid en om alle actoren bij het proces te betrekken. Het is de bedoeling dat deze tekst in de zomer van 2021 kan worden aangenomen.

Kwaliteitsgarantie

José Garcia moest zijn betoog van donderdag uiteindelijk stoppen uit tijdsgebrek. Behalve redelijke prijzen wil hij huurders ook betere toegang tot justitie geven. Hij wil bovendien dat de kwaliteit en veiligheid van een woning vooraf aan de verhuur gecontroleerd wordt.

De nieuwe Paritaire Huurcommissie zou volgens Verstraete ook naar de kwaliteit van de woningen kijken. Wanneer de woning substantiële gebreken vertoont, is er een vermoeden van buitensporige huur. In dat geval kan de huurder dit aankaarten bij de nieuwe huurcommissie. Die kan een advies geven over de gepaste hoogte van de gevraagde huurprijs of bemiddelen tussen huurder en verhuurder. De commissie kan ook gevat worden door de verhuurder, of door de vrederechter in het kader van een procedure ingeleid door de huurder.

Staatssecretaris Nawal Ben Hamou (PS) kondigt donderdagavond via Twitter aan dat ze blij is om "hand in hand" met het parlement aan toegankelijke huurprijzen te werken.