Nadia Nsayi: 'Brusselse politiek moet aanbeveling over standbeeld Leopold II volgen'

Er is geen plaats meer voor Leopold II op het Troonplein. Dat zegt de werkgroep over de dekolonisatie van de openbare ruimte in Brussel, een aanbeveling die de Brusselse politiek moet volgen, vindt politicologe Nadia Nsayi. "Zo’n centrale plaats voor een prominent eerbetoon voor iemand die een verpletterende verantwoordelijkheid had voor de koloniale ellende in Congo. Het beeld kan niet zomaar blijven."

Het ruitersbeeld van Leopold II op het Troonplein wordt best verwijderd of ingrijpend getransformeerd. Dat is een van de bevindingen van de werkgroep rond de dekolonisatie van de openbare ruimte in Brussel. Donderdag heeft de werkgroep haar aanbevelingen voorgesteld in het Brussels Parlement.

Volgens de werkgroep kan het standbeeld omgesmolten worden tot een herdenkingsmonument voor de slachtoffers van de kolonisatie. Een andere mogelijkheid is om het standbeeld te verplaatsen naar een symbolische, openbare stortplaats voor afgedankte beelden. De lege sokkel zou dan blijven staan op het Troonplein.

Niet alle standbeelden

Politicologe en Congo-experte Nadia Nsayi vindt het alvast een goed voorstel. Volgens haar moeten niet alle standbeelden verwijderd worden, maar het beeld van Leopold II is problematisch, omdat het al vaak is aangevallen. "Brussel moet als hoofdstad van Europa wel nadenken over de vraag: wat doen we ermee?", zegt ze. "Zo’n centrale plaats voor een prominent eerbetoon voor iemand die een verpletterende verantwoordelijkheid had voor de koloniale ellende in Congo? Het beeld kan niet zomaar blijven."

"Brussel is ook een stad met een belangrijke Congolese gemeenschap. Wat wil je met zo’n standbeeld? Het kan een statement zijn naar komende generaties: kijk, hier zijn we als samenleving tussengekomen."

Koningshuis

De Brusselse politiek moet de aanbeveling van de werkgroep volgen, vindt Nsayi. "Hak het hoofd ervan, laat het paard staan, of alleen de sokkel. Ik zou nog het liefst van al hebben dat de sokkel blijft staat en de rest niet", aldus de politicologe.

Wel beseft ze dat het gemakkelijker gezegd dan gedaan is om de aanbeveling in werkelijkheid om te zetten. "Ik vraag me wel af of het zal lukken. Het gaat over het koningshuis. De koning heeft zo’n twee jaar geleden wel een brief gestuurd waarin hij fouten uit het verleden erkende, maar dat is nog wat anders dan het standbeeld van één van je voorgangers weghalen."

'Niet alle standbeelden moeten verdwijnen'

Leopold II moet dus weg, en dat is niet het enige monument dat volgens de werkgroep verwijderd moet worden. Het standbeeld in het Jubelpark van Albert Thys, die fortuinen vergaarde door de exploitatie van grondstoffen in de Onafhankelijke Congostaat, moet voor de werkgroep verplaatst worden naar een in te richten stortplaats voor afgedankte koloniale beelden, net als de buste van generaal Storms in Elsene. Andere monumenten als het Monument voor de Belgische pioniers in Congo mogen dan weer blijven staan.

"Van mij hoeven niet alle standbeelden te verdwijnen, maar het zijn er veel te veel", aldus Nsayi. "Hij wordt in de publieke ruimte geëerd", zegt ze over Leopold II. "Het protest leeft al meer dan tien jaar, dat kun je niet laten staan. Als bevolking moet je begrijpen dat Leopold II niet zomaar een Belgische koning is. Er zijn heel wat vrienden van me die zeggen dat ze naar de musea moeten, maar de publieke ruimte is de meest democratische ruimte."