Nasleep hevige protesten Schaarbeek: ‘Onze buurt mag geen wij/zij-kamp worden'

Een dag na de hevige protesten in Schaarbeek naar aanleiding van het nieuwe circulatieplan in de Berenkuilwijk, is de rust er relatief teruggekeerd. De verkeersborden – en paaltjes mogen op veel plekken dan wel verdwenen zijn, het circulatieplan blijft hét onderwerp dat mensen op straat bezighoudt. BRUZZ keert terug naar de wijk en meet de temperatuur op na een woelige avond.

Wat meteen opvalt, is dat het circulatieplan in de Berenkuilwijk niet opvalt. Dat heeft alles te maken met actievoerders die gisteravond onder luid gejuich verkeersfilters hebben ontmanteld. Paaltjes zijn uit de grond gehaald en verkeersborden zijn weggesleept, twee dagen nadat het plan in de wijk in voege trad.

“En? Ben jij blij dat het protest over is?”, vraagt een vrouw aan iemand die ze kruist op het Colignonplein, dat gedomineerd wordt door het statige gemeentehuis. “Ja, het is al dagenlang waanzin hier”, reageert de ander.

Iets verder op het Paviljoenplein zijn drie arbeiders bezig aan de verbreding van een stoep. “Wij zijn werken aan het uitvoeren in het kader van het circulatieplan”, zegt een man. Naast hem staat een graafkraan waarvan de ruiten volledig zijn ingeslagen tijdens het protest de avond voordien. “Niets aan te doen, wij moeten voort”, relativeert zijn collega.

Op het Paviljoenplein moet een filter komen die het doorgaand verkeer in de François-Jozeph Navezstraat ontmoedigt, de straat waar ook gemeenteschool Paviljoen is. “Sinds de filter is ingevoerd, is het een pak rustiger in de straat”, merkt schooldirecteur Sven Moens op. “Leerkrachten in de klas staan versteld van hoe weinig lawaai er nog op straat te horen is.”

Toch is het vooral het drukke verkeer aan de school waar Moens het moeilijk mee heeft. “Elke dag passeren hier massaal veel vrachtwagens en personenwagens en dat maakt het alles behalve veilig voor onze leerlingen”, zegt hij. “Tachtig procent van de leerlingen komt te voet of met de fiets en vindt dat het in deze wijk gevaarlijk is om de straat over te steken.”.

Vrees voor stigma’s en verdeling

Toch wil de directeur zich geen voor – of tegenstander noemen van het circulatieplan in zijn huidige vorm en is er dus enige vorm van voorzichtigheid hierover. “Mijn rol is om directeur te zijn van een school waar we alles doen in het belang van het kind en minder verkeer voor de schoolpoort hoort daarbij", zegt hij. "Een goede luchtkwaliteit, verkeersveiligheid en geen lawaaihinder: dat zijn zaken die ik belangrijk vind en waar zeker verandering in moet komen."

Een soortgelijke voorzichtigheid is ook voelbaar bij sommige ouders aan diezelfde schoolpoort. Mensen die voorstander zijn van het plan, maar liefst niet willen reageren omdat er volgens hen een stigma bestaat over mensen die voor het circulatieplan zijn. “Ik hoor vaak dat voorstanders alleen maar wit en hoog opgeleid zijn en dat is een idee dat ik niet wil voeden”, reageert een ouder.

Ook de vrees voor nog meer polarisering speelt mee. “Ik wil niet dat er verdeling ontstaat aan de schoolpoort”, reageert een andere ouder.

Een standpunt dat Lien Creuwels begrijpt. Zij is ouder van twee kinderen die les krijgen in de Paviljoen. “Mijn oudste dochter wil heel graag met de fiets naar school komen, maar deze wijk houdt ons echt tegen door het drukke vrachtverkeer en mensen die dubbel geparkeerd staan waardoor andere bestuurders ons vaak niet zien fietsen”, vertelt Lien.

“Ik wil ook niet dat er een voor – en tegenkamp ontstaat op school en onze wijk een wij/zij-gemeenschap wordt”, klinkt het nog bij Lien. “Het is belangrijk om in dialoog te blijven.”

Dialoog als oplossing

Het belang van een dialoog wil ook ouder Ken Knuts graag onderstrepen, toch sluit hij zich aan bij de vrees voor nog meer polarisering in de wijk. “Je kan gerust voor of tegen het circulatieplan zijn, maar je woont nog altijd in dezelfde buurt.” Hij verwijst hiermee naar de protesten de dag voordien. “Ik ben gisteren naar het protest gegaan en ik vind het belachelijk dat mensen verkeerspalen – en borden wegslepen naar het gemeentehuis om een punt te willen maken."

“Ik ben een klusjesman en ook ik vind het vervelend dat ik met dit circulatieplan veel omwegen moet doen om van mijn atelier naar klanten te rijden, maar het is een kwestie van wennen”, meent Knuts. “Ik ben voor, noch tegen het plan, maar ik ben wel verontwaardigd over de manier waarop er vanuit het gemeentebestuur gecommuniceerd werd. Het circulatieplan in Schaarbeek lijkt meer opgedrongen dan uitgelegd.”

Ook ouder Hajar Hammas was een dag voordien aanwezig op het protest in Schaarbeek. Zij heeft drie kinderen die les volgen in de Paviljoen. “Ik was niet op het protest als voor – of tegenstander, maar omdat ik merk dat er binnen mijn gezin heel wat verdeeldheid is ontstaan en ik ook eens naar andere stemmen wou luisteren”, zegt Hajar. “Ik wil mijn kinderen veilig naar school brengen, maar een hele wijk blokkeren hoeft dan weer niet voor mij.”

Hajar hekelt net als Ken de rellen na het protest en stelt zich vragen bij de amokmakers. “Dat zijn mensen die ik hier nog nooit heb gezien of waarvan ik niet heb kunnen opmaken waarom ze precies last ondervinden van het circulatieplan”, vertelt ze.

Dat bevestigt ook schooldirecteur Sven Moens. “Op het protest waren veel tegenstanders die in andere wijken wonen en naar hier komen op te protesteren, en dat is jammer voor de mensen uit Schaarbeek.”

Circulatieplan ‘on hold’?

De gemeente Schaarbeek laat intussen weten het circulatieplan aan te passen. “Ik vind het heel spijtig dat de gemeente zich na slechts twee testdagen laat overtuigen om het plan te aan te passen”, reageert Ruth Kevers, moeder van twee kinderen. “Op dat protest waren 200 mensen op een bevolkingsaantal van meer dan 100.000 bewoners.”

De beslissing om het circulatieplan te wijzigen kan ook bij Christine Laureys op heel wat onbegrip rekenen. “In Jette en Kuregem hebben we gezien dat de luidste roepers winnen en dat is nu ook hier gebeurd”, klinkt het. “Veel mensen komen van Jette of Anderlecht naar het protest in Schaarbeek om het plan in hun wijk te blijven boycotten en daar zijn wij Schaarbekenaren nu de dupe van geworden.

“Als voorstander vind ik het heel belangrijk dat de dialoog over het circulatieplan blijft verdergaan, op een democratische manier”, besluit Ruth.