Proefproject herverdeelt zonne-energie twee Brusselse scholen onder hun buren

Dankzij slimme energiemeters kan binnenkort iedereen die groene energie produceert, eventuele overtollige energie herverdelen onder de bewoners in de buurt. Twee Brusselse scholen zijn alvast begonnen als proefkonijn in het project van de Brusselse overheid voor zogenaamd 'collectief zelfverbruik'.

'Nos Bambins' in Ganshoren en de Sint-Augustinusschool in Vorst verzamelden via hun zonnepanelen tijdens weekends en schoolvakanties tot nu toe heel wat onbruikbare energie. Aangezien er nog geen batterijen voorhanden zijn om zonne-energie langdurig op te slaan, gingen de overschotten steeds verloren. Daarom boden de scholen zich vrijwillig aan om mee te stappen in het pilootproject rond 'collectief zelfverbruik' in Brussel.

Wanneer de energieoverschotten meteen herverdeeld worden, kunnen ze dus voorzien in de energiebehoeften van buurtbewoners. Sibelga, de distributienetbeheerder in het Brussels Gewest, installeerde daartoe slimme energiemeters in de schoolgebouwen.

Die meters leggen zoals reguliere energiemeters de verbruikte energie vast, maar kunnen ook vaststellen wanneer de energie die binnenkomt niet meteen naar buiten gaat. Sibelga beheert de inkomende data van de meters over de hoeveelheid beschikbare energie, en zorgt voor herverdeling over het net.

Iedereen profiteert

"Collectief zelfverbruik is voor iedereen in de energieschakel financieel voordelig - van de producent over de netbeheerder tot in het bijzonder de verbruiker", vertelt Pascal Misselyn van Brussels energieregulator Brugel.

Het energietarief voor de 'overtollige' groene energie, zal een pak lager liggen dan energie die van een privéverdeler komt. Zo'n tien tot vijfentwintig procent minder, zegt Pascal Misselyn.

"Toch zijn er nog steeds een aantal kosten, want energie over het net transporteren en datzelfde net onderhouden, kost geld. Bovendien is Sibelga een onmisbare schakel die ook betaald moet worden - dataverwerking is een kostelijke zaak."

"Wat ook blijft, zijn de taksen op energie - maar daar profiteert de hele gemeenschap later natuurlijk van."

Het pilootproject is belangrijk om de klimaatdoelen van Parijs te halen, besluit hij. "Momenteel is 4 procent van onze energieproductie hernieuwbare energie, en we moeten naar acht procent. Daarom is het belangrijk om niet enkel afhankelijk te zijn van Vlaanderen en Wallonië, maar als Gewest ons steentje bij te dragen."

Eendracht maakt macht

De nieuwe energiegemeenschappen hebben een stevig wettelijk kader nodig, want veel spelers trekken samen aan de kar.

In Vorst beheert het bedrijf Sun for Schools de gemeenschap en de zonnepanelen, in Ganshoren staat APERe in voor de energiegemeenschap. De bedrijven zijn allebei gespecialiseerd in het connecteren van burgers rond hernieuwbare energie. Voor de projectbeheerders is een onmisbare rol weggelegd, want de producenten of 'prosumers' met de energieoverschotten en de vragende buurtbewoners of consumenten moeten elkaar vinden.

"Als we energie slim verdelen, dan kunnen we ervoor zorgen dat bepaalde groepen niet getroffen worden door hoge energieprijzen of energietekorten", zegt Benjamin Wilkin, directeur van APERe. 'Het OCMW en de gemeente zijn nieuwe actoren die bij de energiemarkt moeten worden betrokken."

Sun for Schools zet vooral in op het creëren van gemeenschapszin rond klimaatbewustzijn en hernieuwbare energie. "De directeur, de leerkrachten, de leerlingen én de ouders moeten uiteindelijk allemaal ambassadeurs worden van het project", vertelt Arthur del Marmol, educatief manager van Sun for Schools. "Zij moeten een 'green team' worden. Het is de bedoeling dat ze nadenken over hun energieverbruik thuis, maar ook op het werk of onderweg."

De komende periode wordt het proefproject uitgerold. Het is vanaf nu de bedoeling dat zowel instellingen als particulieren zich bij Brugel aanbieden als afnemers of producenten, en zo lokale energiegemeenschappen creëren.