Regering stelt energieakkoord voor: 'Normaal dit weekend al lagere prijzen aan de pomp'

De federale regering stelde dinsdagmorgen het afgeklopte energieakkoord voor, goed voor ongeveer 300 euro steun per gezin op jaarbasis. Het akkoord voorziet in een tijdelijke btw-verlaging op gas en elektriciteit, een mazoutcheque en een verlaging van de accijnzen op diesel en benzine. Maar ook het openbaar vervoer komt in het vizier. "De trein is de oplossing", zei minister van mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo).

Het pakket maatregelen heeft een kostprijs van 1,3 miljard euro, een kostprijs die grotendeels (voor 1,08 miljard euro) gefinancierd wordt door de meerinkomsten als gevolg van de hoge energieprijzen. Dit zijn de maatregelen:

• Zowel voor elektriciteit als voor gas een tijdelijke btw-verlaging naar 6 procent. Die verlaging loopt tot eind september.
• Voor gebruikers van mazout komt er een tegemoetkoming in de vorm van een cheque van 200 euro.
• Aan de pomp gaan de accijnzen voor diesel en benzine omlaag met 0,175 euro per liter, of omgerekend 10 euro op een tank van 60 liter. Daar komt er midden juni een evaluatie en bij een prijs van 1,7 euro per liter treedt het cliquetsysteem in werking.
• Daarnaast wordt ook het brede sociaal tarief verlengd tot 30 september.
• Tot slot wordt ook de mogelijkheid van tijdelijke werkloosheid verlengd tot eind juni. Dat stelsel zal vanaf 1 april kunnen ingevoerd worden "voor overmacht ingevolge de oorlog in Oekraïne".

De meerderheidspartijen tonen zich tevreden met het akkoord, maar oppositiepartijen Vlaams Belang en N-VA vinden de maatregelen dan weer te laat en onvoldoende. "Door het getreuzel en gekibbel van de regering De Croo (Open VLD) komt de btw-verlaging van 6 procent er net wanneer de winter op zijn einde loopt en de grootste kosten al gemaakt zijn", zeggen Bert Wollants en Joy Donné (beide N-VA).

Frietproducenten in de patatten

De werkgevers vinden het wel een goede eerste stap, al vinden ze dat vooral gezinnen nu geholpen worden. "De situatie bij de bedrijven is minstens even precair als bij de gezinnen", zegt Danny Van Assche van Unizo.

Die kritiek pareert minister van Middenstand David Clarinval (MR) dan weer door te benadrukken dat de verlaging van de accijnzen ook voor hen belangrijk is, en dat het stelsel van tijdelijke werkloosheid verlengd wordt. Ook is er een studie van de Nationale Bank over de impact van de oorlog. "Zo is er sinds drie weken is er geen zonnebloemolie meer in België. Dat klinkt misschien grappig, maar dat betekent dat alle producenten van frieten een andere oplossing moet zoeken. Of een ton ijzer: de prijs daarvan is gestegen van 600 naar 1600 euro. Ook voor hen moeten oplossingen worden gezocht."

Timing

Toch maakt de regering zich sterk een goed akkoord te hebben. "De maatregelen van de regering zullen voor een gemiddeld gezin een jaarlijkse besparing opleveren van 300 euro", stelt minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen).

Over de timing van de maatregelen is ook goed nieuws. "De regering stelt alles in het werk om de prijsverlaging aan de pomp tegen dit weekend in orde te brengen, aldus minister Van Peteghem (CD&V). Waarop premier De Croo eraan toevoegde "dat dit sneller is dan in Nederland of Frankrijk, waar de maatregelen pas vanaf 1 april ingaan."

Tot slot wordt ook bekeken welke rol het openbaar vervoer kan spelen. Een prijsverlaging voor de NMBS komt er niet, wel breidt het aanbod uit. "De trein is de oplossing", zegt minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo). "Er moeten zowel meer mensen als meer goederen op de trein. Daarom zorgen we via een extra subsidie voor meer dan 5 procent meer treinen."