Schoentjes aan en muziek in de stal: zo werd Dantes klaargestoomd voor de opera

De voorbije weken werd in de Muntschouwburg Henry VIII opgevoerd, een grand opéra van regisseur Olivier Py en dirigent Alain Altinoglu. De historische verhaallijnen werden nieuw leven ingeblazen met een stoomtrein die de scène kwam oprijden, een ballet dat zich van het podium naar het Muntplein bewoog, engelen die vanuit de spreekwoordelijke hemel kwamen neerdalen en...Dantes, een levend paard dat meteen na de pauze vijf minuten lang de scène beheerste.

Hoe je een paard voorbereidt op zo'n spektakel? Met plakschoentjes en muziek op stal, zo blijkt.

“Het was een primeur om een paard op het podium van de Munt neer te zetten. Met andere woorden: dit was geen evidente opdracht”, zegt Gaetan Doppagne, professioneel dierentrainer voor filmopnames. Voor deze voorstelling werkte hij samen met José Manuel Elvira, ervaren paardentrainer en de eigenaar van Dantes. "Hij is degene die tijdens de voorstelling naast de Belgische bariton Lionel Lhote stond en het paard vasthield", zegt Doppagne. "Voor de veiligheid, maar vooral ook om ervoor te zorgen dat Dantes ten allen tijde op zijn gemak was.”

Spaans dressuurpaard

Dantes is een Spaans dressuurpaard dat in de omgeving van Moeskroen op stal staat en bijna dagelijks traint. Het was zijn eerste opera, maar het dier was niet aan zijn proefstuk toe qua bijdrage aan culturele evenementen. “Een paar jaar geleden heeft ie al meegespeeld in een Disneyfilm, hij is het dus wel gewend om omringd te worden door een crew."

In totaal moest Dantes dertien keer het podium op om zijn glansrol te vervullen. Dat is een grote opdracht, die je niet zomaar aan eender welk paard kunt toevertrouwen. “Er zijn heel veel dingen waarmee je rekening moet houden”, zegt Doppagne. “Zo’n opera betekent veel volk, lawaai, muzikanten, lichtflitsen,... Het is onze taak om een situatie te creëren waarin het paard zich ondanks die drukke omgeving toch op zijn gemak voelt.”

Lichten uit, plakschoentjes aan

Hoe je zo’n luide omgeving paardvriendelijk maakt, hangt af van de situatie, zegt Doppagne. “Dit keer hebben we vooral gevraagd om de lichtsterkte aan te passen, zowel op het podium als achter de coulissen. Lichtflitsen kunnen paarden stress bezorgen, en dat willen we ten allen tijde vermijden.” Dantes kreeg ook speciale schoentjes met zolen die aan het podium bleven plakken. “In de eerste plaats om te voorkomen dat het paard zou uitglijden, maar daarnaast moesten we er ook voor zorgen dat de vloer van het podium niet beschadigd raakte.”

Voorafgaand aan de première gingen de trainers vier keer naar de Munt om Dantes te laten wennen aan zijn nieuwe werkvloer. “Om hem op dat podium te krijgen, moest het paard ook een lift nemen”, zegt Doppagne. “De eerste keer was dat spannend, maar nadien stapte hij gewoon rustig in.”

Tijdens die eerste repetities weerklonk er alleen pianomuziek door het concertgebouw, zodat het paard kon wennen aan de muziek en het orkest. “Daarna vroegen we aan de muzikanten om stilaan wat meer en wat luider te spelen, tot uiteindelijk het volledige orkest meedeed.” De trainers kregen een kopietje mee naar huis, zodat het paard ook op stal naar het orkest kon luisteren. “Zo kon hij in zijn vertrouwde omgeving wennen aan de muziek.”

Heeft Dantes daar wel zin in?

Maar een levend dier op het podium, dat roept ook vragen op. Heeft Dantes daar wel zin in? Krijgt een paard niet erg veel stress van een spektakel als Henry VIII? “Veel mensen zullen denken: arm dier, het is waarschijnlijk op van de spanning”, zegt Doppagne. “Maar als je dit paard kent en ziet hoe het zich gedraagt, dan weet je gewoon dat dat niet klopt.”

De trainer zegt ook dat het totaal geen zin om door te gaan wanneer je merkt dat een dier stress heeft. “Het is onmogelijk om met zo’n dier te werken. Ten eerste omdat het heel slecht is voor het welzijn van het dier in kwestie, maar ook omdat ie nooit zal doen wat je van hem vraagt.”

Volgens Doppagne kan je de job van Dantes een beetje vergelijken met die van een politiepaard. “Die zijn ook getraind op luide, rumoerige omgevingen en stresssituaties, maar niet elk dier kan zich aan die omstandigheden aanpassen. Je moet écht op zoek gaan naar een dier dat aanleg heeft om die taak uit te voeren.”

(tekst gaat verder onder foto)

Dantes heeft alleszins het pad geëffend voor zijn soortgenoten, want dit najaar zullen er volgens directeur Peter de Caluwé liefst negen paarden te zien zijn in 'Der Ring des Nibelungen', het vierdelige epos van Richard Wagner. De vier opera's worden gespreid over twee seizoenen. 'Das Rheingold' gaat op 24 oktober in première, 'Die Walküre' - waarin de negen paarden zullen opdraven - volgt op 21 januari.