Dit was 2024 voor Lize Spit: ‘Ik wens stad genoeg betrokken burgers die hoop niet opgeven’

Voor Lize Spit was 2024 het jaar van haar eerste non-fictieboek. In "Autobiografie Van Mijn Lichaam" vertelt de Brusselse schrijfster openhartig over haar jeugd met een verslaafde moeder en de verstoorde relatie met haar eigen lichaam. “Veel mensen herkennen zich in wat ik schrijf.”

In de aanloop naar Kerstmis ontvangt Bram Van de Velde deze week iedere middag een praatgast die het afgelopen jaar onderwerp was van gesprek. Dinsdag nestelde schrijfster Lize Spit zich in de praatstoel van de legendarische studio 2 van het Flageygebouw. Samen met Bram kleurde ze haar 2024 in en namen ze de tijd om bepaalde ontwikkelingen tegen het licht te houden.

Heb je het afgelopen jaar het nieuws kunnen volgen?

Weinig. Na het overlijden van mijn moeder heb ik me vooral geconcentreerd op het schrijven.

Er was dit jaar veel te doen om de toenemende drugsproblematiek. Merk jij daar veel van?

Ja, ik woon op de rand van Kuregem. Op straat zie je echt veel mensen die geleidelijk aan het aftakelen zijn wegens de drug, of gewond geraakt zijn bij een vechtpartij. Uiteindelijk verdwijnen velen plots uit het straatbeeld en weet je dat dat niet goed afloopt.

Ik merk hoe mensen, die in de openbare ruimte proberen te overleven, uit de boot vallen. Volgens mij is het belangrijk de problemen niet enkel aan te pakken door die mensen weg te duwen uit het straatbeeld. Je moet zulke mensen ook perspectief bieden.

Zelf ben je ook sociaal geëngageerd: je zet je in voor een wijkcomité. Waarom?

Omdat ik denk dat alles daar begint: mensen die over de buurt nadenken en iets op tafel leggen. Het is ook belangrijk om elkaar te leren kennen.

Zo ben ik nu aan het nadenken over een plan om vlaggetjes op te hangen bij mijn buren, van gevel tot gevel. Met een andere buurvrouw heb ik dan weer een plan ingediend bij Brussel Plant om onze wijk te vergroenen.

Daarvoor hebben we nu een budget gekregen, om vijf bomen te planten. De kostprijs: 50.000 euro. Zulke dingen helpen wel om het gevoel te krijgen dat je wel degelijk een verschil kan maken.

Eind dit jaar verscheen je vierde boek, Autobiografie van mijn lichaam. Hoe zijn de eerste reacties?

Positief tot nu toe. Het is een heel persoonlijk boek waarin ik openlijk vertel over de band met mijn moeder en mijn lichaam. Veel mensen laten weten dat ze zich herkennen in wat ik schreef.

Klopt het dat sommige van je boeken verboden zijn op scholen?

Ja, op een lezing in Schaarbeek over Het Smelt (haar debuutroman, red.) kwamen leerkrachten me eens vertellen dat ze me wilden uitnodigen en daarvoor mijn boek op de leeslijst hadden gezet. Alleen, toen ontstond er blijkbaar erg veel protest van ouders en hebben ze dat idee moeten laten varen.

Ik denk dat het geweld in mijn boek, met name het seksuele geweld, die ouders nogal tegen de borst stootte. Zoiets ligt toch erg gevoelig, ze vonden misschien dat hun kinderen dat niet moesten lezen.

Wat vind je daarvan?

Ik snap de reacties van die ouders wel en ga daar ook niet over oordelen. Toch denk ik ook dat als leerlingen niet te jong zijn - ik neem aan dat ze minstens 16 jaar waren - zij sowieso wel geweld te zien krijgen.

Als dat geweld dan in een boek beschreven staat, kan dat juist een dialoog openen. De school kan daar iets mee doen, wat volgens mij een reden is om leerlingen het boek juist wél te laten lezen.

De komende dagen heb je verschillende signeersessies op de planning. Is dat leuk om te doen?

Ja, hoor. Het leven van een schrijver heeft eigenlijk twee seizoenen: schrijven en promoten wat je geschreven hebt. Die twee wisselen elkaar perfect af, en ik heb dat ook nodig om wat lucht te krijgen.

Telkens als ik schrijf, kijk ik al er al naar uit om de lezers te ontmoeten. Omgekeerd heb ik na een tijdje dan ook weer nood aan de stilte van het schrijven.

Voor mij is de feedback van lezers ook erg nuttig. Door mijn werk niet als een vacuüm te beschouwen, maar in gesprek te gaan, merk ik welke indruk iets maakt en welke beeldspraak beter werkt. Ik krijg ook altijd veel verhalen van lezers terug, wat dan weer nieuwe inspiratie geeft.

Wat wens je Brussel toe in 2025.

Genoeg geëngageerde burgers die zich blijven inzetten voor hun buurt en de hoop niet opgeven.

En wat mogen wij jou toewensen?

Vlaggetjes in mijn straat en vijf nieuwe bomen.