Bewoners willen nieuw leven voor oude bioscoop in Laken: 'Waarom geen buurtcinema?'

In de Maria-Christinastraat in Laken staat een voormalige art-decobioscoop voor een ingrijpende renovatie. De gesloten cinema Rio is al jaren een doe-het-zelfwinkel, maar nu wenst de eigenaar verder uit te breiden. Enkele buurtbewoners vrezen voor de toekomst van het gebouw.

Cinema Rio was tot zo’n vijftig jaar geleden een plek voor filmliefhebbers in Laken. De bioscoop is nog altijd te herkennen aan de rode luifel en de blauwe tegeltjes op de gevel. Rio opende in 1916 op huisnummer 102 onder de naam Cinema Odéon, toen nog als achterbouw van een café. In 1975, twee renovaties en een naamswijziging later, sloot de cinema de deuren. Datzelfde jaar hielden ook twee andere cinema’s in de Maria-Christinastraat ermee op. Cinema Christine op nummer 198 en de Wagram op nummer 89.

“Die twee andere zalen zijn niet meer toegankelijk,” zegt buurtbewoner Yannick Schandené. “Rio is nog een mooie art-decoparel. De zaal kan nog altijd heringericht worden.”

Schandené hoopt de Stad Brussel en het Gewest te overtuigen er opnieuw een bioscoop van te maken. “Wij zouden graag een discussie openen met de overheid, met de vraag of zij het gebouw zouden kunnen overnemen om er een kleine buurtcinema op te zetten,” zegt Schandené, die hiervoor samenwerkt met enkele regisseurs uit de wijk en leden van het plaatselijke buurtcomité. Hij verwijst naar de gewestelijke investeringen in de Movy Club in Vorst van een paar jaar geleden. “Ik hoopte op eenzelfde mogelijkheid in Laken, maar plots is er een nieuw renovatieproject gepland.”

Multifunctionele zaal

De huidige eigenaar van het gebouw, een winkel van bouwmaterialen, wil zijn showroom op het gelijkvloers namelijk uitbreiden. Vandaag ligt die showroom vooral achterin het gebouw en minder langs de straatkant. De oude filmzaal wordt nu gebruikt als depot. In de nieuwe plannen zou de beschermde filmzaal heringericht worden tot een “multifunctionele zaal” voor evenementen, theater of “zelfs een cinema” maar er zouden ook een foyer en vestiaire komen. De eigenaar van het gebouw was nog niet bereikbaar voor toelichting bij BRUZZ. De nadruk in de plannen ligt vooral op de showroom.

Het openbaar onderzoek over de bouwplannen loopt nog tot volgende week donderdag 10 maart. Tot die datum kunnen burgers of organisaties hun mening geven over de plannen. “Daarom proberen we ons nu te organiseren,” zegt Yannick Schandené. “We willen de eigenaar doen inzien dat er ook andere functies mogelijk zijn voor het gebouw.”

'Niet evident'

Concrete contacten met de Stad of het Gewest hadden de buurtbewoners nog niet. Hun droom wordt wellicht niet evident, denkt Dirk Van Extergem van het Offscreen-filmfestival. Hij ijverde enkele jaren geleden nog tevergeefs voor het behoud van cinema ABC in Brussel-Stad. “De toekomst is aan de kleinere filmzalen, maar je bent vaak niets tegen vastgoedspelers. Zelfs de Movy Club in Vorst, waar het gewest momenteel bijspringt, heeft het niet gemakkelijk,” zegt Van Extergem.

“Bovendien vind ik de buurt in Laken niet heel geschikt. Er is veel verloedering en voor een arthouse cinema zie ik er weinig publiek. Mocht je samen met de lokale gemeenschappen werken aan een buurtcinema, zoals de Roma doet in Antwerpen, dan maak je misschien wel een kans," denkt Van Extergem.

De vergunning voor de geplande werken ligt in handen van het Brussels Gewest. Staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed Pascal Smet (One.brussels-Vooruit) wil het openbaar onderzoek afwachten en kan deze week geen uitleg geven bij de plannen. “Delen van het gebouw zijn wel beschermd en moeten dus sowieso in de originele staat bewaard blijven,” zegt zijn woordvoerder Damiaan De Jonge. Het gaat dan om de gevel, een oude trap en delen van de filmzaal. Van de ruim honderd voormalige cinema's in Brussel zijn er vandaag maar een handvol volledig intact.

Herbekijk hieronder een eerdere reportage van BRUZZ over cinema Rio: