BIG CITY. Waarom kwam het Zuidpaleis er ooit?

Nu de binnenkant van het imposante Zuidpaleis wordt afgebroken, duiken we nog eens in ons archief, voor deze terugblik op de geschiedenis van het gebouw. Waarom kwam het Zuidpaleis er ooit? Herbekijk hier BIG CITY!

In 1867 besloot het toenmalige stadsbestuur onder leiding van burgemeester Jules Anspach om de stinkende Zenne te overkappen. Gekanaliseerd in twee kokers, verdween de rivier onherroepelijk onder de grond.
De ruimte die zo ontstond, bood plaats aan brede lanen. Lucht en licht moesten die brengen, naar het voorbeeld van baron Haussmann en Parijs, maar ze moesten ook de binnenstad aantrekkelijker maken, opdat handelaars niet zouden wegtrekken naar de commercieel aantrekkelijke stationsbuurten buiten de binnenstad.

Om die centrale lanen leven in te blazen en opnieuw een kapitaalkrachtig publiek naar het centrum te lokken, waren grote projecten nodig. De beurs is daar het meest prestigieuze voorbeeld van, maar her en der verschenen ook markthallen, zoals de Centrale Hallen, de Vismarkt en de Sint-Gorikshallen.

(Lees verder onder de foto's)

Dat idee paste ook volledig in de tijdsgeest. Tot ver in de negentiende eeuw kwamen boeren naar de stad om er hun waar langs de kant van de weg te verkopen. Maar omdat het centrum steeds meer verstedelijkte, werd die handel op den duur samengebracht in grote overdekte markten, de eerste warenhuizen.

Ook het Zuidpaleis was zo'n markthal, gebouwd door de Compagnie générale des Marchés. Over een lengte van 175 meter moest het ontwerp van architect Wynand Janssens imponeren door een prestigieuze façade en twee met glas en staal overkapte binnenpleinen. Het is bijna één hectare groot.

Naar het voorbeeld van de Parijse Marché du Temple, kwam er in het noordelijke gedeelte een marché bazar, omringd door een tweede reeks winkels, 88 in totaal. Ook aan de buitenkant kwamen winkeltjes, die er tot op vandaag nog zijn.
Het zou geen Brussels paleis geweest zijn als er ook niet verschillende cafés in te vinden waren. Nog voor het paleis af was, organiseerde burgemeester Anspach er al een banket met tweeduizend kreeften en Bordeauxwijn voor zes frank.

Het smallere zuidelijke gedeelte was er voor veilingen en tentoonstellingen, maar het werd al snel – in 1885 – de thuishaven van de Ecole Industrielle.

(Lees verder onder de foto)

Toch bleek het Zuidpaleis als markthal geen lang leven beschoren. In 1907 kocht het stadsbestuur het volledige gebouw op om er vanaf de jaren 1920 zijn administraties in onder te brengen. De handelaars verhuisden naar de Magdalenazaal verderop in het centrum, maar men bleef er wel tentoonstellingen organiseren. Over honden bijvoorbeeld, in de jaren 1930. Vanaf de jaren 1950 speelde men er zelfs basket.

(Lees verder onder de foto's)

Een halve eeuw zouden de stadsdiensten er blijven, waarna het noordelijke deel van het Zuidpaleis in de jaren 1980 een sportcomplex werd. Met tweevoudig bekerwinnaar Maccabi Brussel werd hier Brusselse basketbalgeschiedenis geschreven. Tot op vandaag wordt hier gesport en biedt het paleis onderdak aan verschillende scholen.

• VOLGENDE KEER Wat is Ettekeis?

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie.

De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag via het formulier.

> Meer over Big City

Welke vraag wil jij graag beantwoord zien?