Tegen diversiteit

De afgelopen maanden werkte ik regelmatig in Antwerpen aan een filmmontage. Voor dag en dauw vertrekken en met wat geluk om 8u 's avonds terug thuis. Zo zag ik elke ochtend in het Noordstation een vierkoppige band de Brusselse pendelaars met vrolijke jazzdeuntjes onthalen. Wat heerlijk en stimulerend om op die manier je werkdag te beginnen. En terwijl je de trap afwandelt krijg je nog een uitnodiging voor een culturele middagpauze Broodje Brussel toegestopt. Ik verdenk er de werkgevers uit de buurt van het muzikaal gezelschap te hebben ingehuurd. Is dit niet zo beste Vlaamse overheid, gelieve dan even langs te gaan om ook uw duit in de daarvoor voorziene muts te doen. U krijgt er tenslotte veel voor terug.

Vraagje. Weet er iemand waar in Brussel José Manuel Barroso woont? Of pendelt hij ook dagelijks naar de hoofdstad? Waar gaat hij uit? Waar gaan zijn kinderen naar school? Of hebben die hun diploma's al op zak? Waar doet hij zijn commissies? In de Rue de Brabant misschien? Daar waar een diversiteit aan goedkope producten te rapen valt. Ik liep er afgelopen week nog door. Leuke jeans aan twee euro. Even getwijfeld, maar toch maar niet. Tot in Limburg is deze straat bekend. Een exotische plek of een plaats van ellende waar arme mensen moeten komen shoppen. Koopwaar van slechte kwaliteit, gemaakt in slechte omstandigheden.

Diversiteit en Brussel. Het blijft een oefening in eerlijkheid. Diversiteit klinkt wat mooier en positiever dan integratie of multiculturalisme. Maar wanneer het de inspanning voor gelijkheid wegmoffelt wordt het een leeg begrip.

Zelf scoor ik best wel goed op diversiteit: Belgische moeder, Marokkaanse vader, lesbische zus. Ik hou van Fela Kuti, Sufjan Stevens, Fairouz en André Van Duyn. Niet te vergeten Queens Of The Stone Age. Oh ja. Ik ga naar Debussy in de Bozar en PJ Harvey in het Koninklijk Circus. Bij zonnig weer lees ik Virginia Woolf en Murakami in het Dudenpark. Ik zie het beste van Pasolini in het Filmmuseum. Ik droom van Istanbul wanneer ik door Schaarbeek slenter. Ik doe inkopen op de Zuidmarkt (en in de Hema, althans vroeger toch). Ik word uitgenodigd voor thee bij mijn Tunesische buurvrouw en in Matongé dans ik met vrienden afkomstig uit Kinshasa. Leuk hé.

Zo ongelijk
Echter, hoe langer hoe meer heb ik een hekel aan het woord diversiteit. We zijn zo fier op Brussel omdat de rest van België er zo homogeen bij afsteekt. Maar hoeveel slechter zijn we? Want we zijn ook zo ongelijk.

Een paar weken geleden las ik op deze nieuwssite dat de verschillen in inkomen nergens in België zo groot zijn als in Brussel. Diversiteit ten top dus. Vermoedelijk zitten onder de grotere inkomens ook vrouwen, homo's en niet-Belgen. Van de drie rijkste Belgen zijn er trouwens twee genaturaliseerden. Zijn we beter af wanneer meer vrouwen tot de bestuursraden van bedrijven toetreden? Wat gaan ze veranderen? En wie zal daar een voordeel uit halen? De alleenstaande moeders uit Molenbeek?

Onze overheden slagen er echt wel in om groot succes te boeken op vlak van diversiteit. Nee, nee, nee, wat critici ook mogen beweren. Ze doen het toch maar. Zo bedachten ze een interprofessioneel akkoord met een beperking van loonsverhoging van 0,3%. Maar aan de bonussen van managers en aandeelhouders wordt niet geraakt. Deze trend wordt ook aangeprezen vanuit Europese hoek. Vorige vrijdag werd in Brussel op een informele top van de eurolanden het door Van Rompuy en Barroso herkauwde competiviteitspact goedgekeurd. Stijgende inflatie en minder verdienen zullen weer een hoop mensen richting armoede doen opschuiven. Ook de werklozen worden niet vergeten. Onder het motto Make work pay zullen de uitkeringen zo laag mogelijk gehouden worden. Het zal in ieder geval de bestaande diversiteit in de Brusselse huisvesting kunnen verzilveren.

Is het daarvoor dat het duo vrijdag aanstaande een eredoctoraat mag gaan ophalen aan de Universiteit van Gent?

Met het jaar van de armoede nog maar net achter de rug, de Brusselse festiviteiten en acties op sociaal en artistiek vlak nog vers in het geheugen, probeer ik over diversiteit te reflecteren. Het woord wordt regelmatig uitgesproken en neergeschreven. Maar wat bedoelen ze toch? Waar willen ze naartoe? Is het een goedkope manier om een antiracistisch geweten te kopen? Om de armoede te verspreiden zodat ze minder opvalt? Of wil men een kosmopolitische elite creëren? Ik weet het niet en het begrip zelf weigert een standpunt in te nemen.

In ieder geval, het lijkt me zoals een van de grootste Nederlandse schrijvers Gerard Reve het zegt: een solidariteit die niks kost -een diversiteit die niks kost- Of zoals een minder groot schrijver maar misschien wel beter denker Alain Badiou het formuleert: Word zoals ik en ik zal je verschil respecteren?

Of in mijn eigen eenvoudige woorden: ik ben voor wat meer gelijkheid. Voilà.

Hasta la vista!

PS Als iemand een kaartje voor het Brussels concert van Sufjan Stevens of Queens Of The Stone Age op overschot heeft ben ik kandidaat.

Saddie Choua is filmmaakster en schrijfster. Ze woont in Molenbeek en groeide op in Limburg als kind van een Vlaamse moeder en Marokkaanse vader. Voor brusselnieuws.be schreef ze een tweewekelijkse column. Dit is de laatste van vijf afleveringen.