Afstuderen als acteur aan het Ritcs: ‘Ik kijk uit naar spelen in openlucht’

Duizenden jonge Brusselaars tellen momenteel de dagen af naar het einde van een bewogen schooljaar. Dat zal voor altijd worden geassocieerd met de coronocrisis en de ‘lockdown’. Wie dit jaar afstudeert, doet dat een beetje in mineur: geen grote proclamaties, geen grootse feestjes, zelfs geen concrete plannen voor de lange zomer die wacht en vooral veel onduidelijkheid over de toekomst. We laten zes jongeren aan het woord: hoe hebben zij de laatste maanden beleefd van een schooljaar dat sowieso een scharniermoment wordt in hun leven?

Dit is Arber Aliaj (30) uit de klas van twintigtwintig.

Acteur Arber Aliaj beëindigt zijn masterjaar Spel aan het Ritcs, nadat hij eerder al film had gestudeerd aan Narafi en Sint-Lukas in Brussel. “De ommekeer door corona was drastisch,” vertelt hij. “We zaten aan het einde van een workshop die zou uitmonden in ons tweede toon­moment van het masterjaar – een monoloog waar ik anderhalve maand met Dirk Roofthooft aan had gewerkt. Ik heb hem één keer kunnen opvoeren voor een beperkt publiek van medestudenten en docenten, maar de twee volgende avonden zijn geannuleerd. Het ging dus van heel intens naar totale windstilte.”

Toen de school de deuren sloot, was er nog een heel trimester te gaan. “Ik zou als stage bij regisseur Marcus Azzini van Theater Oostpool een stuk gaan spelen voor 1.500 man in het ‘amfitheater’ in Het Amsterdamse Bos, maar ook die vooruitzichten vielen weg. In onze sector heb je ook niet meteen tien alternatieven achter de hand.”

Ging er tijdens de crisis genoeg aandacht naar de hogeschool­studenten? “Ik was er bij de heropstart wel even van aangedaan dat er vooral over het lager en het secundair werd gepraat. Omdat een paar universiteiten zelf hadden gezegd hoe zij de lessen en de examens zouden aanpakken, leek het alsof men ervan uitging dat voor alle andere hogere richtingen online lessen ook wel de oplossing zouden zijn. Los van het feit dat online les krijgen niet altijd evident is, ook voor wie niet kansarm is, is het natuurlijk ook geen oplossing voor een praktijk­opleiding. Maar ik ben wel fier op hoe de drama-afdeling van het Ritcs het heeft aangepakt. Met onlinetheorielessen en examens, en daarna door proactief op zoek te gaan naar manieren om praktijklessen te hervatten zodra dat mocht van de GEES. Zo konden we op 18 mei meteen beginnen aan een workshop met Herwig Ilegems. Omdat de stages van alle studenten wegvielen, zijn we gezamenlijk gestart aan dat project waarvoor we in de lege zalen van het Kaaitheater kunnen repeteren. Aangezien er vanaf juli ook weer voor maximaal 200 toeschouwers gespeeld mag worden, hopen wij op 2 en 3 juli ook een aantal mensen te mogen uitnodigen.”

Corona heeft volgens Aliaj duidelijk gemaakt hoe belangrijk persoonlijke nabijheid is, zeker in het theatervak. “In de openlucht spelen, zoals nu meer en meer geopperd wordt en zoals ik later hopelijk nog in Amsterdam zal doen, kan niet alleen om gezondheidsredenen, maar ook om maatschappelijke redenen belangrijk zijn. De Grieken bouwden hun theaters met zicht op de stad omdat ze er over hun samenleving nadachten. Met een paar studenten denken we zo ook aan een soort Deliveroo-theater. Als mensen niet naar het theater mogen, kunnen wij misschien naar hen komen met in plaats van een box met eten een box met decorstukken en kostuums.” Ondanks de besparingen en de coronacrisis heeft Aliaj nog altijd vertrouwen in wat hem na zijn studies te wachten staat. “Het is niet fijn om met deze vooruitzichten te beginnen. Je wordt niet bepaald aangemoedigd om voor dit vak te kiezen. Maar het dwingt studenten wel om goed over hun keuze na te denken en daarna creatief naar oplossingen te zoeken.”