BIG CITY. Waarom zijn alle treinsporen op Thurn & Taxis verwijderd?

De site van Thurn & Taxis is één van de plekken in Brussel die de laatste jaren in een mum van tijd getransformeerd zijn. Daarbij verdwenen ook de sporen. Maar waarom?

Het Koninklijk Pakhuis is al jaren geleden gerenoveerd. Daarna volgden de bouw van het hoofdkantoor van Leefmilieu Brussel, in de volksmond ook wel de broodrooster genoemd. Het park rond Parckfarm werd aangelegd, de Vlaamse Overheid kreeg er het Herman Teirlinck-kantoor­gebouw, appartementsgebouwen schieten er als paddenstoelen uit de grond en in de zomer wordt het uitkijken naar de opening van de Gare Maritime. De drie gigantische hallen op de site die jaren zo goed als leeg stonden, worden nu een kleine overdekte stad met winkels, kantoren en eetgelegenheden. Zo krijgt de voormalige industriële site beetje bij beetje weer een smoel en dat heeft even geduurd.

Het is de invloedrijke familie Von Thurn und Taxis die de terreinen voor het eerst gebruikt om haar paarden op te laten razen. Zij bouwden immers het Europese postsysteem uit en verdeelden post te paard vanuit Brussel naar heel Europa.

Aan het begin van de twintigste eeuw wordt de site belangrijk. Met de uitbouw van de Belgische economie door de kolonisatie, heeft het land een plek nodig waar de goederen worden opgeslagen en vanwaar ze later weer kunnen worden uitgestuurd. Dit stadsdeel naast het kanaal en op een steenworp van het Noordstation is daar de uitgelezen locatie voor. Er werd een pakhuis gebouwd waar niet alleen een kaai werd aangelegd vanaf het kanaal, maar waar ook sporen kwamen, zodat de treinen het gebouw konden binnenrijden. De treinsporen stonden in verbinding met Mechelen en de haven van Antwerpen. Iets verderop werden ook drie grote hangars gebouwd, elk met treinsporen tot in het gebouw. De Gare Maritime werd het grootste goederenstation van Europa. De hallen waren niet alleen een opslagplek voor verschillende soorten koopwaar, het station had ook een douanefunctie. Er lagen sporen over het hele gebied waar nu het park is aangelegd. Daardoor was de plek niet via het noorden te bereiken. Het werd de spoorlijn 28A omdat het een aftakking was van de lijn 28 die rond Brussel lag van Schaarbeek tot Brussel-Zuid, en zo voorbij Thurn & Taxis kwam.

Met de jaren nam de interesse voor vrachtvervoer per trein steeds meer af. Ook de douanefunctie werd met de oprichting van de Europese Unie een bevoegdheid van de EU. De locatie die eigendom was van de Haven van Brussel en van de NMBS werd economisch steeds minder interessant. In 1993 sloot het station definitief de deuren en verkochten de haven van Brussel en de NMBS elk hun deel aan investeerders. Wat volgt is een jarenlange discussie tussen stad, projectontwikkelaars en buurtcomités over de herbestemming van de site die met de jaren weer meer aan belang wint. Vandaag, een twintigtal jaar later, komt dit deel van de stad weer helemaal tot zijn recht. In het Koninklijk Pakhuis zijn nog restanten van de treinsporen te zien, in de Gare Maritime niet. Maar spoorlijn 28, die bestaat nog steeds. Meer zelfs, sinds 2015 kan de pendelaar weer afstappen aan halte Thurn en Taxis op het S-net en binnenkort al wandelend door het park naar de Gare Maritime om er te vertoeven in de grootste kleine overdekte stad van Brussel.

• VOLGENDE WEEK: Een bijzondere Big City-vraag rond Wonen in Brussel.

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie.

De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag via het formulier.

> Meer over Big City