Vileyne gedachten: 'Tu m’ as bien eu hé joenk'

In de archieven van de krant Het Laatste nieuws zat in de jaren 1990 een weinig flatteuze foto van wijlen Michel Demaret op een zonovergoten terrasje in de Beenhouwersstraat.

Na een al dan niet copieus maal was hij weggedommeld aan tafel en de toestand van zijn kleren (hij had na het toiletbezoek zijn broek niet goed dicht gekregen) deden de toenmalige schepen geen eer aan. Het Laatste Nieuws heeft bij mijn weten de foto nooit gebruikt. Terecht. Hij was alleen bedoeld als vermaak van de collega’s. Ik heb me al meer dan een keer afgevraagd of de foto in tijden van sociale media niet viraal zou gaan.

Toen ik in 1987 van Leuven naar Brussel verhuisde – ik had al in Brussel gewoond van 1974 tot 1980 - had de Brusselse politiek, dat betekent de politiek van de stad Brussel als hoofdstad van het land – het Gewest bestond nog niet – met opvallende figuren zoals de Franstalige christendemocraat Demaret, ook monsieur 10 pourcent genoemd – een hoog folkloristische gehalte.

Demaret dreef de folklore echter zo ver dat zijn partij de christendemocratische PSC hem na acht maanden burgemeesterschap verplichtte om er mee op te houden. Hij had in een Franstalig blad gelachen met de paus die volgens hem niet wist hoe een condoom te gebruiken.

Maar de man was allerminst rancuneus. Na een uitgebreid ontbijt in Hotel Métropole in het bijzijn van de krant Le Soir gaf Demaret de toenmalige baas zijn zin: de straatbank voor het hotel waar zich af en toe een van de weinige clochards- van daklozen was er amper sprake - die de stad telde te slapen legde, zou verplaatst worden.

Schandalig

Ik vond dat schandalig en mocht er van mijn chef bij Het Laatste Nieuws, waar ik toen werkte, eens goed invliegen. Zo gezegd, zo gedaan, maar toen ik een paar dagen later na het bijwonen van de gemeenteraad het stadhuis verliet, moest ik langs Demaret die op zijn chauffeur stond te wachten. Ik verwachtte me aan een flinke uithaal, maar hij keek me indringend aan, haalde diep adem, sloeg me zo hard als hij kon op de rug en bulderde: “Tu m’ as bien eu hé joenk.” En daarmee was de kous af.

Een collega-schepen van Demaret vertelde me ooit – half misprijzend, half afgunstig – dat hij er nog getuige was van geweest dat de man op zijn dienstbetoon een arme drommel honderd frank toestopte met de boodschap: “Vas t’acheter une pair de chaussures.” Ga u een paar schoenen kopen.

Dienstbetoon

Dienstbetoon was toen nog een vast ingrediënt van de politiek en dat was niet altijd koosjer. Ik vraag me soms af of we met het badwater niet het kind weggegooid hebben. Vandaag is dat taboe, terwijl de elite nog altijd toegang heeft tot politici en de gewone mensen die naar een politicus trokken vaak niet meer verwachtten dan een luisterend oor.

Bovenstaande is niet meer dan een anekdote, want Demaret was ook wel bestuurder: als schepen van stadseigendommen heeft hij bijvoorbeeld veel betaalbare woningen laten bouwen, maar dat laatste aanhalen is in deze tijden - waarin politici maar al te vaak eerder op hun ‘moraal’ beoordeeld worden dan op hun beleid - als vloeken in de kerk.

De snelheid waarmee politici tegenwoordig nieuws menen te moeten produceren en de snelheid waarmee journalisten menen die boodschappen te moeten verspreiden, heeft de relatie tussen politici en journalisten grondig gewijzigd. De sociale media die hiervoor verantwoordelijk zijn zijn er medeoorzaak van dat journalisten en politici veel te weinig face-to-facecontact hebben en dat is voor niemand goed. Zeker niet voor de maatschappij.

Op BRUZZ.be leest u de kijk van Bert Cornelis, adviseur meertaligheid bij minister Sven Gatz (Open VLD), maar dertig jaar geleden mijn chef op de regionale redactie van Het Laatste Nieuws en van Eric Corijn, professor-emeritus aan de VUB en niet onbelangrijk stadsactivist. Ik wens u veel leesplezier.