BIG CITY. Kan er een vetberg ontstaan in de Brusselse riolen?

Misschien vraagt u zich af wat in hemelsnaam een vetberg is. U mag zich gelukkig prijzen dat de kennis over die vetberg u via dit magazine bereikt. Dat ligt immers lichtjes anders voor de Londenaars uit de wijk White Chapel in 2017.

Een vetberg is een gigantische massa van vette stoffen, onafbreekbaar afval en uitwerpselen die decennialang hebben samengeklit in een riool en zo een gigantisch monster geworden zijn.

Superlatieven zijn op hun plaats, als we het voorbeeld nemen van de vetberg in Londen. In de wijk White Chapel stroomden klachten binnen van mensen bij wie het toilet niet meer doorspoelde. Wat toen in het riool werd ontdekt, grensde aan het ongelooflijke. In de smalle riolen onder de wijk had zich gedurende een paar jaar een gigantische vethoop gevormd. De kolos was zo'n 250 meter lang en woog 130 ton, evenveel als elf rode Londense dubbeldekkers. De berg was het resultaat van mensen die jarenlang troep door hun wc hadden gespoeld: onafbreekbare luiers, maandverbanden, vochtige doekjes, condooms ... noem maar op. Die begonnen te drijven in vetstoffen, zoals frituurvet dat gezinnen en ook restaurants in hun wc's hadden gekieperd. Door een chemische reactie klitte die vuiligheid samen tot een vettige massa. Op sommige plekken was het goedje zo hard geworden als beton. Het duurde twee maanden om de riolen weer schoon te krijgen. Machines konden sommige delen opzuigen, maar andere delen moesten de rioolwerkers met een schop stuk kloppen.

Een deel van de vetberg staat nu tentoongesteld in een Londens museum en er werd zelfs een televisieserie over gemaakt. Enige sensibilisering was wel nodig, want het was niet de eerste keer dat dit gebeurde. In 2013 waren de riolen voor negentig procent dichtgeslibd in de Kingstonwijk. Hoewel het overal ter wereld verboden is om iets anders dan wc-papier door het toilet te spoelen, is dat in Londen zeker geen goed idee: de riolen zijn er iets gevoeliger. Ze dateren uit de Victoriaanse tijd en zijn toen erg smal gebouwd. Hierdoor zijn ze niet meer voorzien op de miljoenen inwoners die er nu wonen. Het driehonderd kilometer lange riolennet veranderen, zou een fortuin kosten aan de stad.

Een berg in Brussel

Dat de Zenne jarenlang een open riool was, heeft dan toch een voordeel gehad. Omdat ons riolennet iets recenter werd aangelegd, zijn de buizen in Brussel breder gebouwd. Hierdoor zijn verstoppingen al minder waarschijnlijk. Maar de belangrijkste reden waarom de kans op een vetberg bij ons veel kleiner is, zijn onze hoogteverschillen. Wanneer het hier fel regent, stroomt het water veel gemakkelijker naar het waterzuiveringsstation. Daar treden verschillende systemen in werking om het afval en de vetstoffen uit het water te halen.

In een eerste fase wordt het grotere afval uit het water gesorteerd met grote hekken. Daarna wordt onder meer zand en vet uit het water gefilterd. In een laatste fase zijn het bacteriën die via een biologisch systeem, het organische afvalmateriaal, de fosfor en de ammoniak die bijvoorbeeld in urine zit verwijderen. Heel ingenieus allemaal, maar eigenlijk dient dit systeem alleen om water te zuiveren met daarin enkel afval dat thuishoort in je toilet.

Het risico op vetbergen in Brussel mag dan klein zijn, het afval hoopt zich wel op in het waterzuiveringsstation bij hevige regenval. Behalve wc-papier dat vanzelf afbreekt, hoort er geen ander afval te belanden in je wc. Vergeet niet: de zee die begint bij jou in de plee.

• VOLGENDE KEER: Kan je in Brussel zomaar overal in de hoogte bouwen?

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie.

De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag via het formulier.

> Meer over Big City