Opengelegde Zenne in Maximiliaanpark 'zal niet stinken' dankzij sifon

De Zenne, die vanaf 2026 over een afstand van 700 meter wordt opengelegd in het nieuwe Maximiliaanpark, krijgt een sifon, een beetje zoals een toilet in een woning. De bestaande ondergrondse koker van de rivier wordt ook behouden, voor als het water zelf bij overvloedige regenval door overstort uit de riolen gaat stinken. Dat zei minister van Leefmilieu Alain Maron (Ecolo) woensdag in de gelijknamige parlementaire commissie.

Maron gaf in de commissie Leefmilieu uitleg om vraag van Brussels parlementslid Geoffroy Coomans de Brachène (MR). Die wilde de stand van zaken van het project Max-aan-de-Zenne kennen, het geplande vernieuwde Maximiliaanpark langs een opengelegde Zenne.

Het vergunningsdossier is zo goed als klaar en zal snel ingediend worden, zei de minister. Sinds maart werken de betrokken studiebureaus aan het lastenboek voor de werken. De aannemers die de werken zullen uitvoeren moeten ten laatste in november 2023 zijn aangeduid. Het einde van werken is voor juni 2026 voorzien.

Twee soorten oevers

De Zenne, die over een afstand van 700 meter wordt opengelegd, zal asymmetrische oevers hebben. Zo moeten er geen pompen of andere apparaten gebruikt worden om de Zenne terug naar boven te halen vanuit de ondergrond, een niet-natuurlijke ingreep die schadelijk zou zijn voor het leven in het water. Een van beide oevers zal dus verticaal zijn, de andere zacht hellend en toegankelijk.

Een deel van de Zenne-oevers zal niet publiek toegankelijk zijn, net als enkele andere zones in het park. Samen met een goed beheer van het regenwater komt het Gewest zo aan ongeveer 30 procent van de ruimte in het nieuwe park die gereserveerd zal worden voor biodiversiteit. Dat moet de zogeheten blauwe en groene netwerken in de zone versterken.

Onprettige luchtjes

Parlementslid Coomans de Brachène maakte zich wel zorgen over mogelijke geurtjes van het water. “De waterkwaliteit van de Zenne is er, mede door de opening van twee waterzuiveringsstations in 2000 en 2007, sterk op vooruitgegaan," zei minister Maron. "Daardoor is er opnieuw leven in en rond het water mogelijk. De opengelegde Zenne zal meer biodiversiteit kunnen herbergen."

Daardoor zal het water normaal gezien niet stinken, klonk het bij Maron in de commissie. “Maar de lucht uit de koker waaruit de Zenne stroomt, kan bij hevige regenval wel uit de stormbekkens komen die water uit de riolering hebben geslikt. Daarom zullen de installaties waarmee de Zenne zal worden opengelegd een soort van zwanenhals (sifon) hebben, een beetje zoals een wc in een woning.”

Maar om de waterkwaliteit ook op bijzonder regenachtige dagen met een overstort vanuit de riolen te kunnen garanderen (wanneer overtollig rioolwater afgevoerd moet worden naar waterlopen, red.), wordt de huidige ondergrondse koker van de Zenne behouden, zei Maron. “Zo hebben we de mogelijkheid om de rivier tijdelijk uit het park te houden tijdens periodes waarin de waterkwaliteit slecht is.”

Een budget van 25 miljoen euro is voorzien op basis van een inventaris van de werken door de studiebureaus, terwijl de werken eerder op 17 miljoen werden ingeschat. Dat bedrag wordt betaald door Leefmilieu Brussel, de Stad Brussel en Brussel Mobiliteit.

De kinderboerderij van het Maximiliaanpark krijgt een nieuwe, rustigere plek vlak bij de WTC-torens en de sociale woningen daar dichtbij. Door de verhuizing komt de ruimte tegenover het museum Kanal vrij.

Geen paardenkoetsen meer

De paarden en koetsen die op de Grote Markt rondrijden en zich momenteel in het hart van het park ophouden, noemt Maron “een privatisering van de openbare ruimte voor één privé-aanbieder.”

“In het kader van de herinrichting bleek er geen plaats voor de paardenkoetsen in deze erg beperkte ruimte die aan veel andere noden van de wijk, de bewoners en de natuur moet voldoen. Ik nodig u uit de Stad Brussel te vragen naar meer informatie over de toekomst van de koetsen.”

Het nieuwe park, antwoordde Maron ten slotte, zal veel minder bulten en verborgen hoekjes hebben dan het huidige park. “Daardoor zal het onveiligheidsgevoel verminderen en de sociale controle verbeteren. Bovendien zal er een onderhoudsploeg aanwezig zijn in het park."