JOUW VRAAG. Het eindpunt van bus 41 heet Transvaal. Waarom?

Kalevoet, Kuregem, Hunderenveld, Mutsaard, Goede Lucht, Het Rad … de haltes van het openbaar vervoer in de stad verwijzen gemakkelijkheidshalve naar de omliggende wijk. Zo ook voor Transvaal in Oudergem.

De ‘roepnaam’ Transvaal, die in 1901 geofficialiseerd werd door die aan een straat te geven, valt zowel lokaal als aan Zuid-Afrika te verankeren. De Transvaalstraat maakte een nieuwe verbinding tussen de Waversesteenweg en de weg van Oudergem naar Bosvoorde. Omdat ook Anderlecht een Transvaalstraat had, werd ze in Oudergem in 1917 omgedoopt tot Goedmenschstraat. Na de Tweede Wereldoorlog gaf de gemeente de straat nogmaals een andere naam, ditmaal Albert Meunierstraat (1946), als herdenking aan een oorlogsslachtoffer.

August Ulric Marga (1854-1925), ook als Uldarique Marga bekend en geboren in het West-Vlaamse Waarmaarde, begon op zijn naam in 1896 een fabriek ‘Cartoucherie U. Marga’ in de Oudergemse wijk Ten Bruxken. Daar werden op industrieel niveau verschillende soorten oefencartouches voor het leger gemaakt. Al in 1892 deed Marga ballistische proeven allerhande, en werd hij uitvinder van een geweer dat gebruikt zou worden voor de opleiding van de Belgische soldaat. Marga behaalde patenten te over tussen 1889 en 1902.

Louis Schreyers, heemkundige uit Oudergem: “Voor de fabriek van Marga (in de priorij van het Rood Klooster, red.) werden arbeiders geronseld, die in het dorp snel dei van Transvaal werden genoemd. De straat waar veel van hen woonden zou zelfs Transvaal genoemd worden. Dat kwam omdat het geweerpatronenfabriek Marga massaal cartouches exporteerde naar de Boeren in Transvaal.” Die Boeren, afstammelingen van de Hollanders en Hugenoten, die zich na de Grote Trek uit de Kaap in de onafhankelijke republieken Transvaal en Oranje Vrijstaat hadden teruggetrokken, waren aan hun zoveelste strijd tegen de Engelsen toe: de Anglo-Boerenoorlog van 1899-1902. Tegen het einde van die oorlog, had Marga geld genoeg om te verhuizen naar een grotere fabriek in Diegem. Daar kocht hij de zeventiende-eeuwse waterburcht, waarvan enkel nog het beschermde Margapaviljoen als gemeentelijk cultuurcentrum overblijft.

VOLGENDE WEEK: Waarom werd het CCN-gebouw pal voor het Noordstation neergepoot?

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie. De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag in Big City.