BIG CITY. Waar heeft tsaar Peter de Grote ooit overgegeven in Brussel?

Achter elk standbeeld in elk Brussels stadspark gaat een verhaal schuil en het ene is al straffer dan het andere. Meestal eert een standbeeld een lokale held, maar tussen de vele beeldhouwwerken van het Warandepark staat aan de kant van het Paleis een buste van de Russische tsaar Peter de Grote.

Tussen 1682 en 1725 was hij 43 jaar lang de leider van het Russische Rijk. Zijn naam had hij niet alleen te danken aan zijn gigantische rijk, maar ook aan zijn lengte. Hij zou meer dan twee meter groot zijn geweest. Groot was ook zijn fascinatie voor West-Europa, dat hij met zijn eigen ogen wou zien. Zo werd hij de eerste tsaar die buiten de grenzen van Rusland reisde.

Om inspiratie op te doen over hoe hij Rusland kon moderniseren, vertrok hij verschillende keren op een tocht door West-Europa. Tijdens zijn eerste reis, die hij deels incognito aflegde, bezocht bij onder meer Letland, Oostenrijk, Engeland en de Nederlanden.

In onze contreien was hij niet alleen geboeid door kunst en het beheer van de Nederlandse wateren, maar ook door de Nederlandse taal. Hij leerde ze spreken en wilde van het Nederlands zelfs een taal van het Russische hof maken. Die kennis kon hij ook gebruiken tijdens zijn tweede reis naar het westen in 1717, waar hij ditmaal ook de Zuidelijke Nederlanden bezocht. Hij werd rijkelijk onthaald in Antwerpen, ging baden in Spa en van het zicht op zee genieten in Nieuwpoort. Tijdens deze tweede reis kon een bezoek aan Brussel niet ontbreken.

Overdaad

Peter de Grote reisde toen niet meer incognito en overal waar hij kwam werd hij als een tsaar te rijk onthaald. Na een feestelijk verwelkoming volgde in het Warandepark een grote viering ter ere van zijn komst. Kosten noch moeite werden gespaard en er was een gigantisch buffet, waar de drank rijkelijk vloeide. Helaas voor hem was dat niet het enige wat vloeide.

Peter de Grote was net iets te stevig in het feestmaal en vooral in de wijn gevlogen, waardoor hij tijdens het feest de tafel moest verlaten om bij een fontein in het park over te geven. Dankzij de Brusselaars werd dat voorval onvergetelijk, want na zijn vertrek lieten ze op de fontein in het Latijn het volgende opschrift neerpennen: 'Petrus Alexiowitz, tsaar van Moskou en groothertog, gezeten aan de rand van deze fontein heeft er de wateren verrijkt met de wijn die hij heeft gedronken op zestien april 1717 om drie uur ‘s namiddags.'

De fontein is verdwenen, maar het bassin waarop het opschrift staat, bestaat nog. Het ligt enkele meter van de plek waar later ook zijn standbeeld kwam te staan. Dat was een geschenk van de Russische prins Anatoli Demitov. Een blijvende herinnering aan het feit dat een Russische tsaar nooit zomaar incognito kan overgeven op Brussels grondgebied.

Zelf ook een vraag voor Big City? Stel hem hier